ğer bir Ülkede, halkın bilinç ve olgunluk seviyesi, ekonomik refah ve gelir seviyesi, eğitim ve ahlak seviyesi yeterli değilse, o Ülkede demokrasi değil, demokrasicilik oynanır. Aynı çocukken evcilik oynandığı gibi. Nasıl ki, birkaç çocuk biraraya gelir de evcilik oynar, erkekler baba, kızlar da anne olur, aynı onun gibi. Birileri bir araya gelir, birileri parti başkanı olur, birileri başbakan olur, birileri bakan olur, olur da olur işte. Peki, evcilik ile gerçek evlilik arasında dağlar boyu, uçurumlar misali farklar olduğu gibi, demokrasi ile demokrasicilik arasında da dağlar, uçurumlar boyu fark var mıdır? Olmaz olur mu? Aynı şekilde çok çok büyük farklar, uçurumlar vardır. Hatta daha da ilerisi, evcilik bir hayal, evlilik gerçek olduğu gibi demokrasicilik de bir hayal, demokrasi bir gerçektir.
 
Şimdi bana, tam da bu noktada şu soruyu soracağınız tahmin ediyorum: “Hangi Ülkede demokrasi uygulanıyor, hangi Ülkede demokrasicilik oynanıyor.” İşte burada durun. Ben şimdi uzun uzun Ülke isimleri sayacak değilim.
 
Ben ancak ipuçlarını ve göstergelerini sıralarım ve “bunlar var ise, demokrasi var, şunlar var ise, demokrasicilik var” derim. Bunları sayıp da sıraladıktan sonra “karar sizin”. Siz karar verin.
 
İşte benim sıralamak istediğim ipuçları ve göstergeler:
 
1-Seçim sistemi adil ve dengeli ise demokrasi, seçim sistemi adil ve dengeli değil ise demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Milletvekillerini halk değil de genel başkanlar seçiyorsa demokrasicilik vardır.)
 
2-Seçimlerde ekonomi baskın değil ise demokrasi, seçimlerde ekonomi baskın ise demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Parası olan seçiliyorsa demokrasicilik vardır.)
 
3-Feodal olmayan bir anlayış var ise demokrasi, feodal bir anlayış var ise demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Milletvekilliği babadan oğula geçiyorsa, akrabalar, yakınlar arasında el değiştiriyorsa demokrasicilik vardır.)
 
4-Vatandaşlar her zaman etkin bir şekilde yönetime katılıyorsa demokrasi, seçimden seçime yönetime katılıyorsa demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Vatandaşlar yalnızca seçimlerde adam yerine konuyorsa demokrasicilik vardır.)
 
5-Mantıklı bir siyaset uygulanıyorsa demokrasi, işine geldiği gibi bir politika uygulanıyorsa demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Al gülüm-ver gülüm bir politika uygulanıyorsa demokrasicilik vardır.)
 
6-Yönetimde gerçeklere uygun bir hareket ediliyorsa demokrasi, günü kurtarmak için hareket ediyorsa demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Nabza göre şerbet veriliyorsa demokrasicilik vardır.)
 
7-Doğruluğun ve dürüstlüğün geçerli olduğu yerlerde demokrasi, riyakârlığın ve ikiyüzlülüğün prim yaptığı yerlerde demokrasicilik geçerlidir. (Daha açıkçası:Seçenler ve seçilenler  birbirlerine “bile bile lades” diyorlarsa demokrasicilik vardır.)
 
8-Halk bugününde mutlu ve gelecekten umutlu ise demokrasi, halk bugününde mutsuz ve gelecekten de umutsuz ise demokrasicilik vardır. (Daha açıkçası:Yönetenler mutlu ve umutlu, yönetilenler mutsuz ve umutsuz ise demokrasicilik vardır.)
 
Herkes kendi Ülkesini bu kıstaslara göre değerlendirsin. Demokrasi mi var, demokrasicilik mi var, kararını kendi versin. Bu kararını verirken de şu hususu asla göz ardı etmesin: Demokrasi ya da demokrasicilik bir sebep değil sonuçtur. Sonuca odaklanmadan önce sebebe odaklanmak daha mantıklıdır. Sebep yazımın başında da belirtildiği üzere, “halkın bilinç ve olgunluk seviyesi, ekonomik refah ve gelir seviyesi, eğitim ve ahlak seviyesi” ile birebir ilgilidir. Vesselam.