Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro Poroşenko, nükleer facianın 29. yıl dönümünde Çernobil Nükleer Enerji Santrali’ni (ÇNES) ziyaret etti.

Çernobil santralin yanındaki anıta çelenk koyan ve saygı duruşunda bulunan Poroşenko burada yaptığı konuşmada, 29 yıl önce bugün Ukraynalı itfaiyecilerin hayatları pahasına insanlığı koruduğunu belirtti.

Cumhurbaşkanı Poroşenko başta olmak üzere devlet erkânı ve çok sayıda vatandaşın katıldığı etkinlikte nükleer faciada hayatını kaybedenler anıldı.

Ukrayna halkının halen Çernobil felaketi ve trajik sonuçlarının yükünü taşımaya devam ettiğine dikkat çeken Poroşenko, tehlike kaynağı olmaya devam eden reaktörün üzerinin kapatılması çalışmalarını yerinde inceledi. Poroşenko’nun işçilerle bir süre sohbet ederek hepsinin elini tek tek sıktı ve toplu hatıra fotoğrafı çektirdi.

İnşaatta çalışan işçilere şükranlarını dile getiren Poroşenko; “Burada büyük çoğunluğu Ukraynalı olmak üzere; Fransız, İngiliz, Azeri ve Türkler ellerinden geleni yapıyor. Zamanında çevrenin koruması ve nükleer tehlikenin önünün alınması için çalışıyorlar. Kalıcı bir çevre güvenliği çalışılıyor. Burada gözlemlediğimiz; kalite, iş organizasyonu, özveri işin mükemmel bitmiş bir şekilde tamamlanacağının garantisidir.” dedi.

Poroşenko, Çernobil’deki santral üzerini kapatma çalışmalarına katılan işçiler ile de bir süre konuştu ve santral hakkında bilgi aldı.

ÇERNOBİL SANTRALİ 2065’TE YIKILACAK

Santral enkazını kaldırılması ve çevrenin radyoaktif maddelerden temizlenmesi için bugüne kadar dönüşümlü olarak 600 binden fazla kişi çalıştı. Santralin üstü tamamen 15 Aralık 2000’de kapatılabildi; fakat radyasyon sızıntısı önlenemedi. Geçen süre içerisinde üstü örtülen reaktör inşaatı da yıprandı. Bu sebepten dolayı patlama gerçekleşen reaktörün üstünü tekrar örtecek ve sızıntıyı önleyecek yeni bir yapı inşa edilmesine karar verildi. Uluslararası NOVARKA konsorsiyumu 2007’de uzay çatı sisteminin inşaatına başladı. 2022’ye kadar çatıyla örtülen reaktörün radyasyon seviyesinin düşmesini beklenecek ve 2045-2065 yılları arasında santral tamamen yıkılıp ortadan kaldırılacak. Çernobil faciasının sonuçlarının bertaraf edilmesinin Ukrayna’ya faturası 12 milyar doların üzerinde oldu. Birleşmiş Milletler, nükleer felaket nedeniyle 4 bin ila 9 bin arasında kişinin öldüğü tahmininde bulunuyor. Çevreci gruplar ise ölü sayısının 100 bine yaklaştığı görüşünde.

TÜRKİYE'DE ETKİLENDİ

Kaza, bundan 29 yıl önce, 26 Nisan 1986 tarihinde saat 01.23’te ÇNES'in 4. reaktöründe gerçekleşti. Kazayla birlikte ortaya çıkan yüksek oranda radyasyon çevreye saçıldı. Bin 500 metre yüksekliğe kadar çıkan radyoaktif bulut, rüzgârın etkisiyle güney doğu ve orta Avrupa İskandinav ülkelerinin yanı sıra aralarında Türkiye de olmak üzere birçok ülkeye ulaştı. İlk başta trajik olayı 1 Mayıs işçi bayramı hazırlıkları nedeniyle saklamaya çalışan Sovyet yönetimi, batı medyasında felaket ile ilgili haberlerin çıkmasının ardından santral ve çevresindeki şehirlerde yaşayan 115 binden fazla kişi ise bölgeden tahliye edilerek güvenli alanlara yerleştirdi. Santralin etrafında 30 kilometrelik alan yasak bölge ilan edildi.