gavvaslık nedir Nakliyecilik kerestecilik dalgıçlık cerrahlık Osmanlı devletinde gavvaslar hangisini yaparlardı

A. Nakliyecilik

B. Kerestecilik

C. Dalgıçlık

D. Cerrahlık

Cevap: Dalgıçlık

Gavvas

 Arapça kökenli: çok gayretli, çalışkan,  suya dalan, inci arayan, inci çıkaran dalgıç anlamına gelen bir kelimedir.

 Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’da inşa ettiği Tersane i Amire bünyesine birçok dalgıç da işe almış, Evliya Çelebi nin anlatımına göre de  gavvaslar  Galata ve Kasımpaşa da loncalar kurmuşlardır.  Osmanlı deniz kuvvetlerindeki dalgıçlar  donanmanın tüm seferlerinde görev alan   vazgeçilmez personellerden birisidir.

 Eski devrilerde İstiridyenin  kabuğundan çıkan  incileri bulmak i sıcak denizlerin akıntılarına dalan dalgıçların yaptıkları bu tehlikeli arayışlar divan şairlerinin şiirlerinde çok çeşitli vesileler ile kullanılmıştır.  Bu nedenle Divan Şiirinde gavvas kelimesi daha ziyade   Dürr, İnci  kelimesi ile birlikte kullanılır.  Değerleri ve ağırlıkları  miskal  ve kırat üzerinden hesaplanan bu incilerin en değerlileri, büyüklük, parlaklık ve renklerine göre kıymet kazanır,   bazı şanslı gavvaslar  serçe yumurtası büyüklüğünde incilere Dürr-i Yekta Dürr-i Yetim denilir, eğer gavvaslar  bu incilere ulaşırlarsa çok büyük serveteler kazanırlardı[1]

 Bir senâ dürrin çıkardı bahr-i tabım mevci kim
Cân verir gavvâs olan ol dürr-i nâ-yâb üstüne        Ahmet Paşa (G.16.37)

 Ahmet Paşa’nın yukarıdaki beytinde de söz edildiği gibi inci çıkarmak uğruna nice gavvaslar ölmüştü.

 İncilerin en kıymetli olanları Aden’den çıkıyor bu incilere  ise Dürr-i Aden - Aden İncisi  deniyordu

 Bağda Dürr-i Aden gibi yine yaseminin ,
Ciğerin deldi yine bu gün şive-i çâh-ı zekânın   Baki    

 Dürr-i bekâyı bulmaga gavvâs-ı dil gibi

Göz yumdı düşdi yine fenâ bahrine habâb          Bursalı Rahmi