Adana’nın merkez ilçe Seyhan Belediye Başkanı Zeydan Karalar, son yıllarda ülkede kentsel dönüşüm ihtiyacının çok arttığını söyledi. 2000’li yıllara kadar plansız kentleşmenin alabildiğine devam ettiğini belirten Karalar, sağlıksız üst üste binalar, keşmekeş trafik, yeşil alanı olmayan mutsuz bir yaşamın olduğu şehirlerin oluştuğunu kaydetti. Bu konuda 1999 depreminin toplumun aklını başına getirdiğini vurgulayan Karalar, “Bu konuda hükümet eksikleri de olsa olumlu adımlar atmıştır. Afet riski taşıyan bölgelerde kira ve taşıma yardımı yapılması sorunun çözümünde önemlidir. Fakat halen bir karmaşa var. Kentsel dönüşümü nasıl ve hangi parayla yapacağız? Bu işin hukuki boyutunda net bir tablo yok.” dedi.

TMMOB bağlı Harita ve Kadastro, Jeofizik, Jeoloji, İnşaat Mühendisleri, Mimarlar ve Şehir Plancıları Odası, Seyhan Kültür Merkezi'nde, 'Kentsel Dönüşüm Paneli' konulu panel düzenledi. Programın açılışında konuşan Zeydan Karalar, Seyhan’nın yapılaşmada Türkiye’nin en sorunlu ilçelerinden birisi olduğunu ifade etti. Doğu ve Güneydoğu illerinden göç eden vatandaşların ilde kendilerine bir odalı gecekondular yaptığını ve akrabalarının gelmesiyle buralara yeni yapıların eklendiğini hatırlatan Karalar, “Ortaya olağanüstü sağlıksız, insanların yaşayamayacağı bir yapılaşma çıkıyor. Şimdi zorunlu göç eden; iş, aş bulamayan insanlar mı, yoksa ülkeyi yönetenler mi suçlu? Sürece sosyal, ekonomik ve kültürel yönden eğilmek gerekir. Bu bağlamda sosyolog, psikolog, ekonomistler, şehir plancıları, mühendisler ve mimarlarla çalışmayı önemsiyorum.” diye konuştu.

Seyhan’da 6 mahallede sorunu çözme iradesi gösterdiklerine işaret eden Karalar, ilçenin yüzde 70’nin böyle bir dönüşüme ihtiyacının bulunduğunu aktardı. Karalar, şöyle devam etti: “Mahallelerde hak sahiplerinin mağdur olmaması için çalışıyoruz. Eğer siz kentsel dönüşüm yaptığınız mahallede halkı sürece katmasanız çok başarılı olamazsınız. Sadece 6 mahalle için yaklaşık 2 milyar dolara, 35 bin konutta ihtiyacımız var. Bunu tek başına yapma şansızım yok. TOKİ’ye yerli müteahhitleri ve şartlarımızı kabul etmeyi teklif ettik. En azından Barbaros Mahallesi’ni TOKİ ile birlikte yapmak noktasında sona doğru geldik. Belediye olarak imkânlarımızla en az 5 bin konutu, 5 yılda yapmayı hedefliyoruz. Fakat her şey elimizde değil.”

SAĞLIKSIZ KENTLERİN ACI SONUÇLARI DEPREMLERDE ORTAYA ÇIKTI

TMMOB Adana İl Koordinasyon Kurulu Sekreteri Hasan Emir Kavi, Türkiye’de 1940’lardan beri planlama ve yapılaşma konusunda sürdürülen ikiyüzlü yaklaşımlar sonunda çarpık yerleşim alanlarına sahip kentlerin ortaya çıktığını bildirdi. Bu sağlıksız kentlerin acı sonuçlarının Düzce, Gölcük ve Marmara depremlerinde ortaya çıktığını açıklayan Kavi, dönüşüm, yenileme öngörülen alanların kentin gelecekteki kimliğini belirleyen bina ve mastır planlarıyla bütüncül bir şekilde gerçekleştirilmesini istedi. Kavi, şunları söyledi: “Planlama, projelendirme ve parasal konulara dair çözüm ve uygulama araçları bütünlük şeklinde ele alınmalı. Dönüşüm süreçleri şeffaf olmalı. Kararlar ilgili toplum kesimleriyle paylaşılmalı. Dönüşüme konu olan sakinlerin sosyal açıdan zarara uğramaması temel hedeflerden biri olmalıdır. Proje alanında yaşayan ve etkilenenlere mevcutlardan daha küçük ve sağlıksız düşük sınıfta bir konut verilmemeli. Bu amaçla yapılacak düzenlemelerde haksız bir borçlanma gerekçesi de gerçekleştirilmemelidir. İdari dava açma ve mülkiyet hakkı güvencesi korunmalı. Kenti sosyal ayrışmaya neden olmayacak toplumsal barışa katkı sağlayacak uygulamalar esas alınmalı.”

İnşat Mühendisleri Odası (İMO) Adana Şube Yönetim Kurulu Üyesi Hıdır Çak ise Türkiye’deki 20 milyon yapı stokunun yüzde 60’nın mühendislik hizmeti almadan yapıldığını dile getirdi. Ülkede ortalama 12 milyon yapının güvenli olmadığına dikkat çeken Çak, toprakların yüzde 66’sı 1. ve 2. derecede deprem bölgesinde yer aldığını hatırlattı. Çak, “Nüfusu 1 milyonun üzerindeki 11 büyükken, ülke nüfusunun yüzde 70’i büyük sanayi tesislerinin ise yüzde 75’i deprem tehlikesi altındadır.” bilgisini verdi.

Açılış konuşmalarından sonra İMO Adana Şube Başkanı Nazım Biçer'in yönettiği panelde Yıldız Teknik Üniversitesi Şehircilik Ana Bilimdalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Asuman Türkün ile İstanbul Kent Hareketleri Üyesi Cihan Uzunçarşılı Baysal sunum yaptı.