Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, madencilikte ruhsat harcı uygulamasının kaldırılacağını, yerine ruhsat bedeli uygulamasının getirileceğini söyledi. Yıldız, "Daha önce 5 bin hektarlık bir yerle 5 hektarlık bir yere aynı para ödeniyordu. Şimdi bu arazinin büyüklüğü ödenecek ruhsat bedeli ile mütenasip olacak." dedi.

Bakan Yıldız, Maden Kanunu Tasarısı ile ilgili basın toplantısı düzenledi. Toplantıda, Maden Kanun Yasa Tasarısı ile ne tür değişiklikler yapıldığını açıkladı. Örneğin çevreyle alakalı daha farklı hassasiyetler getirdiklerini vurgulayan Yıldız, "Bu konuda samimi olduğumuz bir çok kere dillendirmiştik. Bunu kanunla da derç ediyoruz. Özellikle çevreyle uyum çalışmalarında kullanılan işletme ruhsat bedelinin yüzde 30’unu çevreyle uyumlu hale getirecek olan çalışmalarda kullanılacak bu paralar." ifadelerini kullandı.

Enerji Bakanı, özellikle kömür, bakır, altın gibi maden türleri için arama sonrası için fizibilite hazırlık dönemi getirdiklerini de ifade ederken, böylelikle uygulama projelerinin daha gerçekçi olmasını sağlayacaklarını kaydetti.

DAİMİ NEZARETÇİ UYGULAMASI

Teknik nezaretçi konusunda da çok eleştiri aldığını ifade eden Yıldız şöyle devam etti:

"Bunu daimi nezaretçiyle değiştireceğiz. Biz çıkarttığımız kanunların -özellikle düzgün ve dürüst çalışanları tenzihen söylüyorum- bir kısım istismarlara da uğradığını gördük. Teknik nezaretçi uygulamasının yeraltı kömür işletmesine 3 dakikalığına, 3 saatliğine, 3 günlüğüne uğranılan yerler olduğunu görüyoruz. Bunun yerine orada sürekli kalacak, -yeterince maden mühendisimiz var, sayıları itibarıyla bunu odalarımızla da konuştuk- daimi nezaretçi olarak kalacaklar. Eğer o şirketin büyüklüğü, yaptığı işler daha önceden de bunu istihdam ediyor olması halinde daimi nezaretçi kadroları kendilerine tahsis edilmiş olacak.İkinci önemli değişiklik ise özellikle ruhsat verme usulleri değişiyor. Bir şirket daha önceden arazisi üzerinde geziyor, buluyor, etüt yapıyor ve o bilgileri ruhsat yoksa müracaat ediyordu. Şimdi gruplara ayırarak bir kısmına ihale şartı getiriyoruz, bir kısmının yine mevcut sistemle devam etmesini sağlıyoruz. Mermer gibi özellikle metalik madenler altın, gümüş, bakır, krom, çinko gibi madenler yine aynı şekilde mevcut uygulamayla devam edecekler. Ama çimento, beton, kireç, dolgu, mıcır gibi daha görünür olanlar ise ihaleye tabi tutulacaklar."

KADEMELİ DEVLET HAKKI FİYAT UYGULAMASI

Bakan Yıldız, devlet hakkı oranlarıyla ilgili de önemli değişiklikler yaptıklarını belirtti. Devlet haklarını artırdıklarını vurgulayan Yıldız, şu bilgileri verdi:

"Londra Borsası ve dünya borsalarına kota olan bir kısım metalik madenlerden, yine altın, bakır gibi madenlerde kademeli devlet hakkı fiyat uygulaması getiriyoruz. Eğer uluslararası arenada, Londra Borsası’nda Türkiye’de çıkartılan metalik madenin değeri artmışsa biz de aynı nispette devlet hakkını artırmış olan bir yapı getiriyoruz. Eğer düşmüşse yine aynı şekilde biz de devlet hakkını düşük alacağız. Diyelim ki altının onsu şu anda bin 250 dolarlar civarında ama 800 dolarlara kadar da düşme ihtimalinin olduğu zamanlar oldu. Eğer 800 dolarla bin 250 dolar arasında olursa yüzde 4 devlet hakkı alacağız. Bin 250 dolarla bin 500 dolar arasında olursa yüzde 6 alacağız ama 2 bin 250 doların daha üzerinde olursa yüzde 16’lara kadar bu devlet hakkı artmış olacak. Dolayısıyla bütün bu madenlerimizin yüzde 4 ila yüzde 16’ya kadar devlet hakkını artırmış olacağız."

Havza madenciliği konusunda özellikle Ermenek gibi yerlerde çok fazla eleştiri aldıklarını anlatan Yıldız, "Bunlarla alakalı düzenlemeler yapıyoruz. Bir havzada küçük işletmeler varsa bunların birleştirilerek ancak yapılabileceğini bundan sonra kanunda öngöreceğiz." dedi.

Yıldız, önemli bir değişikle kamu hariç yer altı kömür madenciliğinde rödovansı yasakladıklarını belirterek, "Eğer herhangi bir özel sektör işletmecisi ciddi ise ve o işlemleri yapabilecekse gelsin, bizzat kendisi müracaatını yapsın, bizzat kendisi alsın ama orayı rödovansla tekrar aldıktan sonra başkasına devrediyorsa bu aradaki kazanç, ya gerek alanın, işletenin ya da kamunun üzerine kalmalı. Biz üzerinden ticaret yapılacak herhangi bir anlayışı kaldırıyoruz. Kamu, elindeki kömür işletmelerini, yeraltı kaynaklarını, zenginliklerini bunu gerçekten yapacaklar ile paylaşacak veya kamunun üzerinde kalacak." diye konuştu.

MADENCİLİKTE TÜZEL KİŞİ UYGULAMASI

Madencilik faaliyetlerinde tüzel kişi uygulamasının başlatıldığını da ifade eden Bakan Yıldız, "Aramadan işletmeye kadar olan süreç bütünlük içinde düzenli raporlanacak. Saha uygulamalarının projelere uygun olması kontrol altına alınmış olacak." dedi. Her maden ocağının proje ve teknik detaylar açısından disiplin edinmesinin gerekli olduğunu kaydeden Yıldız, "Eğer bir şirketin çalıştırdığı tüm elemanlar tüzel kişilik yeterliğine sahipse, onlara zaten ek bir mükellefiyet getirmiyoruz. Onlara tüzel kişilikle alakalı yetkilendirme belgesi vereceğiz. Ne yazık ki her okuldan mezun olanın yeraltı madenciliğinde aynı tecrübeye sahip olmasını beklemiyoruz. O yüzden tüm bunların arasında klasifikasyon yapacağız. Yurt dışında öyle denetim elemanları var ki 5 yıl madende çalışma şartı aranıyor. Biz bu çıtayı yükselttik. Yürürlük tarihleri de kiminde 3 ay, 6 ay bir yıl olmak üzere düzenlenecek bunlarda Genel Kurul gündemine sunulmuş oluyor." şeklinde konuştu.