Türkiye’nin yılda 30 milyar doların üzerinde gelir elde ettiği ‘bacasız sanayi’ turizmde çalışanların yüzde 52’sinin diplomasız ya da ilkokul mezunu olduğu ortaya çıktı. 81 ilin Kültür ve Turizm Müdürü’nden de hiçbiri turizm mezunu değil ve sektör tecrübesi bulunmuyor.

Turizmi Geliştirme Platformu tarafından düzenlenen turizmin geleceğinin tartışıldığı çalıştay, Antalya’da yapıldı. Eski turizm bakanları Ertuğrul Günay ile Bahattin Yücel’in katıldığı çalıştaya kamu haricinde sektörün tüm paydaşları katıldı. Türkiye turizminin sorunlarını tespit edip çözüm önerileri sunulan çalıştaya Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan herhangi bir temsilcinin katılmaması eleştirildi. Çalıştayın açılışında konuşan platform başkanı ve Pak Turizm İş Sendikası Genel Başkanı Musa Uyar, istihdam ve döviz girdisi açısından önemli bir sektör olmasına karşın merkezi yönetimler tarafından turizmin yeterince ciddiye alınmadığını söyledi. Gelişmiş ülkeler ölçeğinde düzenlemeler yapılmadığı için Türkiye ekonomisinin sektörden gerektiği ölçüde istifade etmediğini savunan Uyar, Temmuz 2015 rakamlarına göre sektörde; 900 bini sigortalı, 1,6 milyonu kayıt dışı olmak üzere toplam 2,5 milyon insan çalıştığı bilgisini verdi. Milyonlarca dolarlık yatırımla yapılan otellerde asgari ücretle personel istihdam ederek müşteri memnuniyetinin yakalanamayacağını ifade eden Uyar, “Mutlu olmayan bir insandan yüzünün gülmesini bekleyemezsiniz. Müşteri memnuniyetinin çalışanların memnun edilmesinden geçmekte olduğu unutulmamalıdır. Müşteri memnuniyetinin olmadığı yerde de kaliteden söz etmek mümkün olmayacaktır.” diye konuştu.

Turizmle ilgili dikkat çekici veriler paylaşan Musa Uyar şunları söyledi: “Turizm çalışanlarının yüzde 52'si ya ilkokul mezunu ya da diplomasız kişilerden oluşmaktadır. Turizm fakültelerinden mezun olanların yüzde 4’ü lise veya yüksekokul, mezunların ise ancak yüzde 8 civarı sektörde istihdam edilmektedir. Bu durumda verilen eğitim ile sektörün talepleri arasında bir uyumsuzluk mu vardır? Bugün itibariyle 81 il turizm müdüründen hiçbirisinin turizm mezunu veya sektörel tecrübesi olmaması sektörün gelişmesinin önündeki en büyük dezavantajlardan biridir. Ayrıca bugün itibariyle turizm işkolundaki sendikalılık oranı da yüzde 3,5 oranla 20 sendika içinde sondan ikinci durumda olmasının vebali sadece patronlara yüklenmemeli, sendikalarımızın da bir özeleştiri yapması gerekmektedir. Sendikalar çalışanların maaşları ile ilgilendiği kadar mesleki yeterliliklerini kazanmaları için de gayret göstermeli.”

BOŞUNA MI EĞİTİM YAPIYORUZ?

Turizme 32 yıl boyunca akademisyen olarak hizmet veren Balıkesir Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Necdet Hacıoğlu, sektörde çalışanların yarıdan fazlasının diplomasız ya da ilkokul mezunu olmasıyla ilgili şaşkınlığını “O zaman biz boşuna uğraşıyoruz.” sözüyle ifade etti. Türkiye’de 100 tanesi fakülte, 176’sı meslek yüksek okulu ve meslek lisesi düzeyinde turizm eğitimi verilen kurum olduğuna değinerek, “100 bin gencimizden en iyisi yüzde 10’u sektörde çalışacak. Eee, biz ne için eğitim yapıyoruz o zaman? Boşuna mı eğitim yapıyoruz?” diye sordu. Hacıoğlu, turizmdeki genel eğitimsizliğin ‘fecaat’ olduğunu kaydederek, “Herkes oturup şapkasını önüne koysun.” değerlendirmesinde bulundu.


TURİZM BAKANLIĞI’NA GEREK YOK

Eski turizm bakanlarından Ertuğrul Günay, Türkiye’de eğitilmiş insanın emeğinin hak ettiği yerin sadece turizm alanıyla sınırlı olmadığını söyledi. Daha vahiminin hukuk alanında yaşandığını kaydeden Günay, ülke de bu kadar hukuk fakültesi olmasına karşın aynı çöküntünün hukuk alanında da yaşandığını ve bunun diğer sektörlere de sirayet ettiğini dile getirdi. Eski bakanlardan Bahattin Yücel de turizmle ilgili özel düzenlemelere ihtiyaç olmadığı yönündeki düşüncesini paylaşarak, “En fazla da turizm bakanlığına ihtiyaç olmadığını düşünüyorum. Dünyada bakanlığı olan ülkeleri sayalım: Suriye, Mısır, İran da var, fakat nedense ABD’de, Fransa’da, İngiltere’de, İsviçre’de, İtalya’da yok. Hangisi daha başarılı?”

BAKANLIK TEMSİLCİSİ YOKTU

Turizm sektörü açısından önemli bir çalıştay gerçekleştirilmesine karşın salonda Kültür ve Turizm Bakanlığı temsilcisi olmaması eleştirildi. Bunun bir eksiklik olduğunu vurgulayan Günay, sosyal ve ekonomik yaşam için olduğu kadar ülkenin geleceği için de önemli bir çalışma yapıldığına dikkat çekerek, “Bunun için bütün siyasi kaygılardan uzak, burada herkesin görüşünü söylemesi bir yurt severliktir.” dedi.