Türkiye'de bin kişiden 171'inin arabası var. Avrupa’da ise araba sahipliği bin bireyde 500’ün üzerinde. Türkiye'de araba alınırken önce yakıt tüketimine bakılıyor. Sonra fiyat ve güvenlik geliyor.

TEB Cetelem Araştırma Merkezi’nin Avrupa’nın önde gelen pazarlarına ilişkin, Türkiye de dahil olmak üzere 14 ülkede 7500 kişinin katılımıyla hazırladığı Otomobil Müşterilerinin Satın Alma Davranışları konulu 2015 otomotiv sektörü raporu açıklandı. Konuyla ilgili olarak Conrad Otel’de düzenlenen toplantıda konuşan TEB Cetelem Genel Müdür Yardımcısı Olca Kanber, şu an ortalama bin bireyin 171 taşıtı bulunduğunu söyledi. Kanber, bu rakamın Avrupa’nın gerisinde olduğunu ancak 2020’de 200’ü geçeceğini ifade etti. Programın diğer konuşmacısı gazeteci yazar Hakan Özenen de dünyada ve Türkiye’de araba satın alma eğilimlerinde rol oynayan faktörlerden söz etti. Özener, şunları aktardı :

“Satın almada birkaç faktör var. Bir defa bu senenin 6. ayı itibari ile fiyatların artacağı kaygısı talebi öne çekti. Bu belirleyici idi. Kurların fiyatlara etkileri zaman aldı. Rekabet ve otomobil markalarının stoku fiyatları birden bire arttırmayı önledi. Bu da talebi tetikledi. Tabii en önemli konulardan biri kurumsal alıcıların sektörde olması idi. Kiralamacılar sektöre ivme kattı. Tabii otomobil satın alma eğiliminde araştırmanın yapıldığı 12 ülkede fiyat ilk belirleyici. Ama Türkiye’de akaryakıt tüketimi otomobil fiyatlarının önünde. Yani Türkiye daha yakıt tüketim miktarı gerilerde olan otomobil tercih ediyor; kullanım maliyetini indirmeyi arzu ediyor. Buradan da akaryakıt vergilerini otomobilin vergilerinden önemli görüldüğü iletisi çıkıyor.”

RAPORDA ÖNE ÇIKANLAR

Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 14 ülkeden 8 bin denek ile yapılan araştırmaya göre otomobil satışları artmaya devam ediyor. Hatta ilaveten 80 milyonu aşkın üretim ile otomobil satışında bu sene yeni bir rekor bekleniyor. 2020’de satışın 100 milyonu geçeceği öngörülüyor. Rapora göre Avrupa’da bin bireyin 500’ü aşkın taşıtı var. Avrupa, bu ortalama ile Japonya ve ABD’nin hemen ardında. Türkiye’de bin bireye tekabül eden taşıt adedi 171 olup bu rakamın 2020’de 236’yı bulacak.

Taşıt tercihi her ülkede aynı değil. Avrupa, Japonya, Brezilya ve Güney Afrika motor ile yolcu bölümlerinden ibaret olan iki bölmeli yani hatchback otomobilleri tercih ediyor. ABD, Çin ve Türkiye ise motor ile yolcu bölümlerinin yanı sıra bagaj ihtiva eden üç bölmeli yani sedan tasarımlara yöneliyor. Hafif ticarilere bu aralar talep artıyor. Bu taşıtlar ABD’de satışların yüzde 49’unu, Türkiye’de yüzde 28’ini teşkil ediyor.

Araştırmanın bulguları 8 Avrupa ülkesinde yeni otomobil satın alan müşterilerin yaş ortalamasının 2007’de 48 iken, 2012’de 52’ye geldiğini ortaya koyuyor. ABD’de yeni otomobil satın alanların yaş ortalaması 52 ve Avrupalıları geçiyor. Yeni otomobil almaya en yatkın grup 55-64 yaş müşterilerken, gençlerin çok ilgi duymadığı görülüyor. Türkiye, Çin ve Güney Afrika gibi ülkelerde otomobil müşterileri daha genç. Bu ülkelerde otomobil müşterileri 45 yaşın altında. En genç müşteriler, 35 ile Çin, 40 ile Güney Afrika ve 41 yaş ile Türkiye’de.

İngiltere, yüzde 35 ile otomobil satın alan kadın sayısının en yoğun olduğu ülke. ABD’de yeni otomobil müşterileri içinde kadınların payının yüzde 50’yi geçtiği ifade ediliyor. Japonya’da ise kadınların yüzde 40’ı otomobil müşterisi. Otomobil müşterileri içinde kadınlarının payının en ufak olduğu ülke Türkiye. Avrupa’daki taşıt maliklerinin yüzde 31’ini kadınlar iken, Türkiye’de bu oran yüzde 11.

Tüketicilerin otomobil satın alma kararında önem verdikleri kriterler de çarpıcı. Araştırmaya katılan ülkelerde fiyat otomobil seçiminde bir numaralı belirleyici öğe. Onun ardından yakıt tüketimi, güvenlik ve yol tutuş geliyor. Türkiye’de otomobil satın alırken bu üç kriter esas alınıyor. Ülkede yakıt tüketimi yüzde 58 ile otomobil tercihinde ilk kriter. Onu fiyat ve güvenlik takip ediyor.

Otomobil alımında nakit ödeme şekli yaygın olarak tercih edilirken, kredi ile satın alma eğilimi de artıyor. Kredi ortalama olarak bireylerin üçte birine uygun geliyor. Bu seçenek, Güney Afrika (yüzde 58), ABD (yüzde 52) ve Brezilya’da (yüzde 45) ön planda. Belçikalılar (yüzde 41), İspanyollar (yüzde 40) ve İtalyanlar (yüzde 37) da otomobil satın alımı için kredi kullanmayı yeğliyor.