Türkiye’nin küçükbaş hayvan varlığı son 22 yılda 12,5 milyon azaldı. 1991’de 51 milyon olan küçükbaş hayvan sayısı 2013’te 38,5 milyona kadar geriledi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Rektörü Prof. Dr. Mustafa Saatcı, Türkiye’nin küçükbaş hayvan üretimine ağırlık vermesi halinde kırmızı et açığını kapatabileceğini söyledi.

Batı Akdeniz Ekonomisini Geliştirme Vakfı (BAGEV) ile Antalya İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği tarafından Antalya’daki bir otelde Batı Akdeniz Küçükbaş Hayvancılık Çalıştayı düzenlendi. Antalya’nın yanı sıra Burdur, Isparta ve Afyonkarahisar illerinden küçükbaş hayvan yetiştiricilerinin yanı sıra birçok ilden akademisyen ile sektör temsilcisinin katıldığı çalıştayda küçükbaş hayvancılığının karşı karşıya olduğu sıkıntılar ile bunların çözümü ele alındı.

Sonucu Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na rapor olarak sunulacak çalıştayın açılışında konuşan BAGEV Başkan Vekili İbrahim Solak, Türkiye’nin küçükbaş hayvan varlığının hızla düştüğünü söyledi. 1991’de 51 milyon olan küçükbaş havyan varlığının 2013’te 38,5 milyona kadar gerilediğini ifade eden Solak, “1990’da ülke nüfusumuz 56,5 milyon iken bugünlerde yaklaşık 77 milyon ve bu rakamlara ek olarak 35 milyon turist yer almaktadır. Yani aylık 80 milyon kişi potansiyel et ve hayvansal ürünler tüketicisi konumundadır. Rakamlar incelendiğinde son 25 yılda kişi başına küçükbaş birim hayvan sayısının azaldığını görebiliriz.” diye konuştu.

2013 yılı itibariyle Türkiye’deki 38,5 milyon küçükbaş hayvanın yüzde 11,6’sı Akdeniz’de bulunuyor. Bunun da yüzde 37’lik bölümünün Batı Akdeniz illeri Antalya, Isparta ve Burdur’da yetiştirildiğini kaydeden Solak, “Yani Batı Akdeniz Bölgesi olarak ülkemiz küçükbaş hayvan varlığının yaklaşık 4,24’lik bölümünü oluşturmaktayız. Yine Batı Akdeniz’de üretilen küçükbaş hayvanların yüzde 55’sini Antalya, yüzde 25’ini Isparta, yüzde 20’si ise Burdur’da üretilmektedir.” dedi.

OSMANLI’NIN KIL ÇADIRI

Konuşmasında “Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği tam anlamıyla bir memleket meselesi.” ifadesini kullanan MAKÜ Rektörü Mustafa Saatcı, “Küçükbaş hayvancılığını ne yazık ki 1990’lı yıllarda kaybetmek üzereydik. Belli bir yerde frene basılmasaydı yok olup gidecekti.” dedi. Koyun ve keçinin toprak altındaki altın madeni kadar değerli olduğuna işaret eden Saatcı, büyük bir coğrafyaya sahip Türkiye’de farklı hayvancılık faaliyetleri yürütmenin mümkün olduğuna değinerek, “Küçükbaşı bu işin içine çektiğimizde her bölgede farklı hayvancılık faaliyetleri yapabiliriz.” dedi. Osmanlı’nın kurulduğu kıl çadırın keçinin kıllarından oluştuğunu hatırlatan Saatcı, “Bu kültürü kaybetmemek için bu hayvanlarımıza sahip çıkmamız gerekiyor.” diye konuştu.

KIRMIZI ET AÇIĞI KAPANIR

Akdeniz havası Avrupa ülkelerinin genç yaştaki oğlak etini tüketen ülkeler olduğuna değinen Saatcı, ancak kendi üretimleri talebe yetmediği için ihtiyacı karşılayamadıklarını ifade eden Saatcı şöyle konuştu: “Bizim şartlarımız organik yetiştiriciliğe çok yakın. Biliyoruz ki organik yetiştiriciliğin bir takım kıstasları var. Buna uyulduğu takdirde et ve süt gibi çok değerli iki tane madde üretilir. İşte biz bunu genel anlamda organik yetiştiriciliğine soktuğumuz takdirde çok rahat bir şekilde Akdeniz bölgesine satmış oluruz. Avrupa piyasasına baktığımız zaman dışarıdan aldığı tek kırmızı et kalemi koyun eti. Kendisine yetmiyor, dışarıdan temin ediyor. Daha çok Avustralya’dan alıyor. Biz hemen yanı başındayız. Kriterlerimizi tamamladığımız zaman küçükbaş yetiştiriciliğinde gerçekten çok ciddi bir pazar olur. Bırakın dışarıyı ülkemizdeki kırmızı et açığı tamamen kapanır.”

BATI AKDENİZ’İN YERİ

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre Türkiye’de 29,2 milyon baş koyun, 9,2 milyon baş keçi varlığı bulunduğunu dile getiren Antalya İli Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zeliha Öztürk, 2010’dan itibaren küçükbaş hayvan üretiminde artış yaşandığını söyledi. Öztürk, bu gelişmeye paralel olarak eti ve sütü üretiminde de artış görülmeye başladığını dile getirdi. Küçükbaş hayvanlardan 2013 yılında 103 bin tona yakın koyun, 23 bin ton yakın keçi olmak üzere toplam 126 bin ton et elde edildiği bilgisini paylaşan Öztürk, aynı yıl keçi ve koyunlardan toplam 1,5 milyon ton da süt üretildiğini kaydetti. Öztürk, Batı Akdeniz Bölgesi’nin Türkiye keçi varlığının yüzde 9’unu, koyun varlığının ise 2,6’sını barındırdığını dile getirdi.