Türkiye’de sayıları giderek artan yat kullanıcılarının profili ve marinalardan beklentileri yüksek lisans tezine konu oldu. Araştırmada, çoğunlukla aile ve arkadaşlarla vakit geçirebilmek için yatçılığı seçtiğini belirtenerin, ağırlıklı olarak 40 yaş üstü, evli ve yüksek eğitimli kişilerden oluştuğu ortaya çıktı.

KADINLAR ÖNCE AİLELERİNE SORUYOR

Tamamladığı yüksek lisans tezi kapsamında İzmir ve Aydın’da bulunan yedi marinanın 261 yat sahibi veya yat kiralayan müşterisiyle anket yapan Yaşar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Bölümü öğrencisi Neslihan Paker, hem müşteri profilini hem de müşterilerin marinalardan beklentilerini tespit etti. Yüzde 73’ü erkek, yüzde 27’si kadınlardan oluşan müşterilerin nasıl marina tercihinde bulunduklarına değinen Paker, “Kişiler, marina tercihinde bulunurken çoğunlukla arkadaş ve çevre tavsiyesine uyuyor ancak kadın ve erkeklerin karar verme sürecinde farklılıklar yaşanıyor. Yatları için marina tercihinde bulunurken erkeklerin yüzde 65’i kararı tek başına aldıklarını, kadınların yüzde 58’i ise aileleri ile ortak karar aldıklarını ifade ettiler. Ayrıca kişiler, yatçılığa aile ve arkadaşlarla vakit geçirmek için yöneldiklerini söylediler.” dedi.

MARİNALARA ÖNERİLER

Araştırma sonucunda yatçıların marinalardan beklediği en büyük özelliklerin güvenlik, hizmet ve altyapı kalitesi olduğuna dikkat çeken Paker, pazarlama stratejilerine katkı sağlayacak öneriler de sundu. Araştırmaya katılan kişilerin yüzde 38’inin bir marinada turistik çekicilik aradığını, yüzde 18’inin sosyal marina yönelimli, yine yüzde 18’inin hizmet ve prestij yönelimli olduğunu söylediğini aktaran Paker, şu önerilerde bulundu: “Bir marinada turistik çekicilik arayan müşteriler için destinasyonu tanıtan rehber kitaplar, broşürler hazırlamak ve turizm acenteleriyle işbirliğinde olmak faydalı olacaktır. Öte yandan bu müşteri grubu, destinasyondaki yerel halka da önem vermekte olup marinanın yerel halkla işbirliği de oldukça önemlidir. Sosyal marina yönelimli kişiler için bir marinanın yaşayan, canlı bir marina olması önemlidir. Rehberli özel gece turları düzenlemek ve organize etmek, bu müşteri grubu için cezbedici olacaktır. Hizmet ve prestij yönelimli kişiler içinse marinanın imajı, tanınırlığı ve lüks olması, bu grup müşteri için özellikle önemlidir. Beş altın çıpaya sahip olmak, bu grubun marinadan beklediği özellikler arasında yer almaktadır. Bu pazarı hedefleyen bir marina, marinanın algılanan imajını çeşitli pazar araştırmalarıyla sürekli takipte olmalı, bölgesel yat fuarlarına katılmalı, haberler ve reklamlar kanalıyla marinanın bilinirliğini arttırmalı, ayrıca halkla ilişkilerin geliştirilmesine önem vermelidir.”

ARAŞTIRMAYA GÖRE YATÇI MÜŞTERİLERİN PROFİLİ

-Araştırmaya katılan 261 marina müşterisinin yüzde 70,3’ü yat sahibi, yüzde 29,7’si yat kiralayan kişilerden oluşuyor. Yine 261 kişinin 224’ü Türk, geri kalanı ise yabancı uyruklu. Ağırlıklı olarak da 40 yaş üstü kişiler.
- Müşterilerin yüzde 73,2’si erkek, yüzde 26,8’si kadın. Yüzde 52,5’i İzmir’de, yüzde 19,1’i İstanbul’da ve geri kalanı Avrupa ve Türkiye’nin farklı şehirlerinde yaşıyor.
-Yüzde 81,2’si üniversite ve üniversite üstü (yüksek lisans ve doktora) eğitim seviyesine sahip. Yüzde 77,8’i evli.
-Yatçılığa yönelme sebeplerini ağırlıklı olarak, diğr sebeplerin yanısıra aile ve arkadaşlarla vakit geçirmek için olarak açıklıyorlar.
-Yüzde 62’si gelir düzeyi yüksek ve yüzde 74,9’u çalışan kesim.
-Yüzde 80’i dört yıl ve üzeri deniz tecrübesine sahip, tecrübeli marina müşterisi.
-Kendilerini yüzde 64 denizci, yüzde 21 tatilci ve yüzde 7 yarışçı olarak tarif ediyorlar.
-Yüzde 68’i yelkenli, yüzde 31’i motor yat tipi yat kullanıyor.
-Yüzde 61’i kaptan veya mürettebat kullanmıyor.
-Müşterilerin yarısı, yalnızca dört ay veya daha kısa süreyle denizde vakit geçiriyor.
-Marina tercihinde bulunurken yüzde 64,3’ü arkadaş ve çevre tavsiyesine uyuyor.
-İstanbullu müşteriler, Ege’de öncelikli olarak İzmir’deki marinaları tercih ettiklerini belirtiyorlar.

MARİNA SAYILARI

-Türkiye’de altısı belediyelere ait olmak üzere 46 adet marina mevcut.
-Ege Bölgesi’ndeki marina ve çekek yeri sayısı 40, kara ve deniz kapasitesinin toplamı ise 2 bin 700 yat civarında.
-İzmir'de turizm işletmesi belgeli dört marina (1207 deniz kapasitesi) ve belediye belgeli (45 deniz kapasitesi) bir marina mevcut.
-Aydın'da iki adet turizm belgeli marina var. Bunların deniz kapasitesi ise 886 adet.