Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bir dönem yoğun olarak kullanılan taş duvarlı toprak çatılı evlerin sayısı, son yıllarda beton yapıların yaygınlaşması nedeniyle azalmaya başladı.
Siverek ilçesinde gelişen inşaat sektörüyle birlikte çok katlı binaların artmasıyla, geleneksel Siverek evleri olarak bilinen toprak çatılı ve avlulu evler yok olmaya yüz tuttu. Bazı vatandaşlar toprak çatılı evlerin bakım ve onarımlarının zor olduğunu söylerken, bazıları da avlulu evlerin güvenlik açısından sakıncalı olduğunu, apartman dairelerinin gerek çocuklar gerekse yaşlılar için daha güvenli olduğunu dile getirdi. Yaşlılar ise apartman dairelerinin boğucu olduğunu, toprak çatılı evlerin daha sağlıklı olduğunu söylüyor.
Geleneksel ev işi yapanlar olumsuz etkilendi
Öte yandan, bölgede inşaat sektörünün hızla büyümesi bazı vatandaşlar için yeni çalışma alanları oluştururken, geleneksel evlere ilginin azalması bazı sektörleri olumsuz etkiledi. Bunların başında ise toprak çatılı evlerde kullanılan ağaç direkleri, tahta ve kamış satıcıları geliyor.
Abdalağa Mahallesi’nde 40 yıllık baba mesleğini sürdüren Cemal Alkanat adlı esnaf, beton yapıların artması nedeniyle işlerinde büyük düşüş yaşandığını söyledi. Alkanat, “Son 6-7 yılda işlerimiz durma noktasına geldi. Milletimizin maddi olarak durumları iyileşti. Bu yüzden insanlar artık kereste kullanmıyor. Aslında kereste daha sağlıklı elbette. Kışın evi sıcak tutar, yazın serin tutuyor. Sağlık açısından daha önemli” diye konuştu.
Bir süre önce evini onardığını söyleyen Lütfü Yalgı isimli ev sahibi ise toprak çatılı evlerin bakım ve onarımının zor olduğuna dikkat çekti. Toprak çatılı evlerin sayısının gün geçtikçe azaldığını dile getiren Yalgı, “Her yıl olmasa da 2 yılda bir evin onarımını yapıyoruz. Kırılan direklerimiz varsa onları değiştiriyoruz, tahtalarını çakıyoruz, naylonudur, çadırıdır. Sağlam olsun diye bu işlemleri yapıyoruz. Toprak çatılı evlerin sayısı oldukça azaldı. Beton yapılarda oturanların kaçırdığı bir nokta var. Bu evler yazın serin, kışın ise daha sıcak olur” dedi.
Kışın üç ay zorluk çektiklerini söyleyen Lütfü Yalgı, “Damın (çatı) loglanmasıdır, karını atmasıdır, bunların bir zorluğu var. Bu zorluk nedeniyle sağlık göz ardı ediliyor. Evi onarırken arkadaşlar, komşular ısrarla beton yap kurtul diye söylese de ben yine de toprak çatılı olarak yaptım. Beton olunca gece-gündüz sıcak olur yaz ayında. Toprak çatılı evde böyle bir sorun yok. O yüzden rahatız” ifadelerini kullandı.