Hatay’ın Hassa ilçesinde demirci ustaları, vatandaşların kurban bıçakları siparişlerini karşılamak için yoğun mesai yapıyor.
Gerek yeni bıçak yapımı, gerekse körelmiş bıçakların bilenmesi için gece gündüz çalışan demirci ustaları, unutulmaya yüz tutmuş bıçakçılık sanatını yaşatmanın sevincini yaşıyorlar. Sayıları giderek azalan ve mesleğinin son temsilcileri konumunda olan sıcak demir ustaları, bayramlarda da olsa hatırlanmanın haklı gururunu taşıyorlar.
Hassa Arpalıuşağı Mahallesinde 40 yıldır bıçakçılık yapan sıcak demirci ustası Cafer Koca mesleğinin belli başlı sırlarını şöyle açıkladı:
“Odun kömüründe ısıtıp kızdırdığımız demirleri örste çekiç darbeleriyle istediğimiz şekle dönüştürürüz. Kızaran demiri, çekici vurdukça bir hamur gibi şekilden şekle sokuyoruz. Bıçak şeklini alan demiri, maşayla tutarak bıçağın ağız kısmını bir kabın içerindeki temiz suya belli bir süre içerisinde daldırıp çıkartıyoruz. Sıcak demiri suya daldırdığımızda, beyaz, sarı ve mavi duman oluşuyor. Anlık oluşan bu renk değişimde demir suyunu almış olur. Yani bizim tabirle demir sulanmış oluyor. Bu renkler demirin sert, yumuşak sulandığını gösteriyor. Demirin cinsine göre belirtilen bu farklı renklerde bıçağı suluyoruz. Sulamalar da bazen su yerine zeytinyağı da kullanıyoruz. Demirin sulanan kısmına sabun sürterek demirin nasıl sulandığını daha iyi görüyoruz. Sonrasında çark taşı ve bileği yardımıyla bıçağı son şekline getiriyoruz” dedi.
Keskin bıçak nasıl anlaşılır?
Bıçakçı ustası, bıçağı baş parmağının tırnak kısmına sürerek ve kıl yülüyerek bıçağın keskin olup olmadığını test ettiğini belitti.
Bıçağı kullanmanın dikkat ve titizlik gerektiğini belirten Koca, önüne her gelenin bıçak taşımasını ve bıçak kullanmasının uygun olmadığını dile getirdi. Kesici ve delici alet olan aletin yanlış kullanıldığında üzücü olayların yaşanacağını belirterek, bıçağı yerine göre ihtiyaç için kullanmak gerektiğini söyledi.
Piyasadaki satılan ucuz ve kalitesiz bıçaklara kanmayın
Bayram öncesi piyasada satılan ucuz ve kalitesiz bıçaklara rağbet edilmemesi gerektiğini dile getiren Cafer Usta, parlatılmış, basit, sap kısmı çok zayıf, birkaç kullanım sonrası çöpe atılacak bıçakları alanlar tamiri ve keskinletilmesi için tekrar bize getiriyorlar” dedi.
Bu mesleğin son temsilcileriyiz
Hassa’da bu mesleği sürdüren birkaç kişi kaldığını belirten Cafer Usta, “Biz de gidersek korkuyorum bu işle uğraşan kimse kalmayacak” dedi.
Cafer Koca, Kurban bayramında sapı kaygan bıçakların kullanılmamasını, aksi halde kurbanlık hayvanın ani bir hamlesinde, yağlı olan elimizden bıçağın sabun gibi kayarak,üzücü kazalara yol açacağını sözlerine ekledi.