Sağlık Bakanlığı, 1 metre bisiklet yolu yapan belediyelere 1 bisiklet kampanyası için kriterleri belirledi. Bakanlık, ‘Bisiklet Desteği Sağlanacak Belediyeler İçin Bisiklet Yolu Kriterleri’ başlıklı yazısında belediyelerin yerine getirmesi gereken 24 kriteri sıraladı. Belediyelerin uyması gereken kriterlere göre bisiklet yollarının zemini tercihen asfalt olacak. Bunun mümkün olmadığı yerlerde ve koruma/sit alanlarında uygun malzemelerle tasarımı yapılacak.

Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu Meclis’te 2015 yılı bütçe görüşmelerinde bir metre bisiklet yolu yapan her belediyeye bir bisiklet hediye edeceklerini açıklamıştı. Bakanlığın belediyelere bisiklet hediye edeceği projenin detayları belli oldu. Sağlık Bakanlığı Obezite, Diyabet ve Metabolik Hastalıklar Daire Başkanlığı ‘Sağlık Bakanlığı Tarafından Bisiklet Desteği Sağlanacak Belediyeler İçin Bisiklet Yolu Kriterleri’ni açıkladı. Bakanlık, belirlenen kriterleri genel hükümler, zorunlu kriterler ve tercihli kriterler olmak üzere 3 başlıkta ilan etti. Bakanlık, 1 metre bisiklet yolu yapana 1 bisiklet projesi için belediyelerde 24 kriteri yerine getirmelerini istedi.

Bakanlığın belediyelerden istediği genel hükümler kapsamında güvenli bir trafik ortamı için bisiklet yollarının diğer taşıt yollarından ayrı olarak tesis edilecek. Bisiklet yolu olarak taşıt yolunun bir kısmı kullanılacaksa bisiklet yolu şeritlerle ayrılmış olacak. Bu tür durumlarda tek yönlü yollarda motorlu taşıt trafiği ile aynı yönde ve tek yönlü olarak veya yolun bir tarafında iki yönlü olarak, iki yönlü yollarda yolun her iki tarafında, motorlu taşıt trafiği ile aynı yönde tek yönlü olarak, bunun gerçekleştirilemediği kısımlarda yolun bir tarafında çift yönlü olarak gerekli ölçülere uygun şekilde tasarlanmış olacak. Bisiklet yollarının zemini tercihen asfalt inşa edilecek. Bunun mümkün olmadığı yerlerde ve koruma/sit alanlarında uygun malzemelerle tasarımı yapılan yollar yapılacak.

Bakanlık, belediyelerden yapmaları zorunlu 8 kriter belirledi. Zorunlu kriterlerde ilk yapılması istenen bisiklet yolu yapılan yolun alt yapısının bisiklet yolu yapılmasına uygun olması. Bisiklet yolları bisikletli, yaya ve araç trafiği açısından tehlike yaratmayacak şekilde tasarlanmış olmalı ve bisiklet yolunun üzerinde veya önünde herhangi bir engel olmayacak. Taşıt yolu ile entegre bisiklet yollarında kavşak düzenlemeleri ve sinyalizasyonun il ve ilçelerde trafik komisyonundan, büyükşehirlerde ise ulaşım koordinasyon merkezinden onay belgesi olacak. Bisiklet yolları zemininde ve kenarında yönlendirici işaretler, levhalar veya gerekli hallerde sinyalizasyon işaretleri bulunacak. Bisiklet yolu bağlantılarında sert geçişler olmayacak. Yol giriş ve çıkışları bisikletliyi tehlikeye sokmayacak ölçüde eğimli planlanacak. Yol başlangıç ve bitişlerinde eğimler aniden değil, belli bir mesafeden azaltılarak yapılacak. Bisiklet yollarının diğer ulaşım araçları tarafından olası yol ve park ihlallerine karşı gerekli önlemler alınacak. Bu amaçla uyarı/bilgi/yönlendirme levhaları, yol işaretlemeleri, sinyalizasyonlar kullanılacak. Bisiklet park yerleri/istasyonları, yaya ve araç yolunu engellemeyecek, bisiklete zarar vermeyecek şekilde, kullanımı kolay sistemler ve dayanıklı malzemeler kullanılarak tasarlanacak. Sürekli kullanıma imkân tanımak üzere güvenlik durumuna bağlı olarak, tekerlekten ya da gövdeden kilit mekanizmalı park elemanları bulunacak. Tercihen modern tasarımlı park yerleri olacak.

Ulaşım amacı ile yapılan, uzunluğu 2 km ve altında olan bisiklet yollarında yol ihlallerinin azaltılması ve algılamayı arttırmak için zemin mavi (çift katmanlı epoksi boya (RAL 5015) veya zemin üzerinde kullanılabilecek tipte uzun ömürlü mavi renkli boya ile renklendirilmiş zemin veya mavi renkli asfalt kaplama) renk boya ile renklendirilmiş olmalı. Uzunluğu 2 km üzerinde olan bisiklet yollarında ise yol ihlallerinin azaltılması ve algılamayı arttırmak için, yol mavi (çift katmanlı epoksi boya (RAL 5015) veya zemin üzerinde kullanılabilecek tipte uzun ömürlü mavi renkli boya ile ayrılmalı ve yol boyunca uygun aralıklarla bisiklet resmi bulunacak. Tren yolu geçişlerinde travers, ray ve bisiklet yolu ilişkisi göz önüne alınacak.

YAPILAN BİSİKLET YOLLARINA İLAVE OLARAK ÇOCUKLARA YÖNELİK TRAFİK EĞİTİM PİSTİ BULUNMALI

Belediyelerden tercihen yerine getirilmeleri istenen 13 kriter ise şöyle: "Bisiklet yolu zemini kaygan olmayan düzgün yüzeyli olmalı, yol üzerinde kasis ve çukur olmamalı ve takılma riski yaratmayan ancak az pürüzlü yüzeyi ile yere sağlam tutunulmasını sağlayan, ışığı yansıtmayan nitelikte olmalı, drenaj düzenlemesi yapılmış olmalı. Taşıt yolu ile ayrımı, güvenlik şeridini gösteren beyaz renkli şeritlerle yol üzerinin işaretlenerek yapılmış olmalı ve bisiklet yolu zemini üzerinde bisiklet yolu olduğunu gösterir işaretlemelerle, taşıtlar için bisiklet yolu üzerinde park yasağını gösterir işaretlemeler gibi ikaz ve bilgi işaretlemeleri yer almalı.Su tahliye kanalları, ızgaralar gibi alt yapı tesisleri bisiklet yolu üzerine yerleştirilmiş ise, sürüş güvenliği açısından yatay ya da verev (çapraz) biçimde yerleştirilmiş olmalı. Bisiklet yolunda, yüzde 5’i (minimum yüzde 6) geçen yol eğimlerinde aşağıda yer alan tablodaki mesafeler aşılmamış olmalıdır. Eğimin sürekli olduğu uzun mesafeli yollarda bisiklet yolunun kullanışlı olabilmesi için eğim yüzde 2 ile sınırlandırılmış olmalı. Doğal ve yeşil alanlardan geçen bisiklet yolları, uygun drenaj yöntemleri kullanılarak tercihen su geçirimli kaplama malzemeleri ile kaplanmış olmalı. Hız kesiciler bisiklet yollarında kullanılmış ise bisiklet yolu kısmında kalan yerlerde düşük kotalarda olmalı ve bu yapıların olduğuna dair bilgilendirici/uyarıcı levhalar/işaretlemeler yol kenarlarında bulunmalı. Bisiklet yolu ihlallerine karşı cezai düzenlemeler Belediyeler tarafından uygulanmalı. Ulaşımda bisikletin etkin kullanımı amaçlandığı hallerde bisiklet yolu kesintisiz ve engelsiz olmalı, yolun güvenliği ve sürekliliği sağlanmalı. Şehir planlamalarında bisiklet kullanımının yaya ve araçlarla birlikte düzenlenmesi sağlanmalı. Belediye ulaşım planında bisiklet diğer ulaşım araçları ile bütünleşik (entegre), bütüncül bir ulaşım sistemi içerisinde değerlendirilerek: Bisikletin diğer ulaşım araçları (otobüs, metrobüs, tren, tramvay, metro, okullar vb - 16 yaş üzeri öğrenciler için gerekli tüm güvenlik koşullarını sağlamak koşulu ile- yerler) ile entegrasyonu sağlanmalı, oluşturulan bu ulaşım sistemleri ile entegre park yerleri bulunmalıdır. Toplu taşıma araçlarında bisiklet taşıma yerleri ayrılmış olmalı, toplu taşıma yolculuğunun sonrasında da bisiklet kullanılabilmeli. Tercihen bisikletlerin de kullanabileceği kavşaklar, alt ve üst geçitler, köprüler de bisiklet yolu yer almalı. Halkı bisiklet kullanımına teşvik edici, güvenli bisiklet sürüşü, bisiklet yolunun kullanımı konularında uygulanmakta olan bilgilendirme kampanyaları bulunmalı. Yapılmış olunan bisiklet yollarına ilave olarak çocuklara yönelik trafik eğitim pisti bulunmalı."