Fatih Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Ömer Faik Sağun, çocukluk çağında yapısal olarak dar olan hava yolunun bademcik ve geniz etine bağlı olarak tıkanması nedeniyle sorun yaşayan çocukların ameliyat olması için en uygun zamanın sömestr tatili olduğunu söyledi.

Konuyla ilgili açıklama yapan Yrd. Doç. Dr. Ömer Faik Sağun, bademciklerin vücudun bağışıklık sisteminde rol oynayan lenf sisteminin boğazda yerleşmiş dokularından biri olduğunu dile getirdi. Bademciklerin özellikle üst solunum yollarından giren mikropları tanıyarak vücudu savunmaya hazırladığını aktaran Sağun, "Halk arasında geniz eti denilen 'adenoid' dokusu da aslında aynı bademcik gibi lenf yapısındadır ve üst solunum yolunun savunmasında rol oynar. Bademcik gibi geniz eti de çocuklarda yapısal olarak zaten dar olan hava yolunu tıkar. Ve bu tıkanmaya bağlı enfeksiyon şikayetleri meydana gelir. Bademcik dokusu yaşla beraber giderek küçülen bir dokudur. Bu nedenle yirmili yaşlardan sonra bademcik enfeksiyonlarında azalma görülmektedir. Ergenlikten sonra ise bademcik ve geniz etinin bir fonksiyonu kalmaz. Bademcik ve geniz eti sorunları en sık çocukluk döneminde görülür. Görülme sıklığı çocukların anaokulu, kreş ya da ilkokul gibi toplu yerlerde bulundukları dönemlerde artış göstermektedir." şeklinde konuştu.

BADEMCİKLER NE ZAMAN ALINMALI?

Bademcik ve geniz eti ameliyatlarının çok sık yapıldığını belirten Sağun, "İlaç tedavisinden fayda görülmediğinde geniz eti ve bademciklerin cerrahi olarak alınması yöntemine başvurulur. Bu ameliyata karar vermek için öncelikli olarak yapılması gereken kesin ve göreceli olarak ameliyatın gerekliliğini belirlemektir. Eğer üst solunum yolları, bademcik ve geniz eti büyüklüğüne bağlı olarak sık sık tıkanıyorsa, bademcik etrafında apse oluşuyorsa, kötü huylu tümör şüphesi varsa, çene yapısını bozan geniz eti ve bademcik büyümesi görülüyorsa, konuşma bozukluğuna sebep oluyorsa, uyku apnesine yol açıyorsa ameliyat kaçınılmaz bir durum olarak karşımıza çıkıyor." diye konuştu. Göreceli kriterlerin en başında sık tekrar eden bademcik enfeksiyonlarının geldiğini ifade eden Sağun, şunları aktardı:

"Bademcik ameliyatlarının yüzde 40'ı sık tekrar eden enfeksiyonlardan dolayı yapılıyor. Son bir yılda 7 defa veya son 2 yılda yıl başına 5 defa veya son 3 yılda yıl başına 5 defa ya da daha sık ateşli bademcik iltihaplanması geçirilmesi, hastanın difteri (kuşpalazı) mikrobu taşıyıcısı olması, hastada kalp kapak bozukluğu olması, bademcik ve geniz eti iltihaplanmasına bağlı olarak sık orta kulak iltihabı geçirilmesi durumlarında göreceli kriterler doğrultusunda hekim cerrahi müdahalede bulunabilir. Çocuğunuz bu tür problemler yaşıyorsa, hemen bir uzmana başvurmanız gerekmektedir. Aksi takdirde, çocuklarda horlama, huzursuz uyku, gece terlemeleri gibi belirtileri beraberinde getiren bademcik ve geniz eti, büyüme ve gelişmede geri kalmaya, saldırganlık, huysuzluk gibi kişilik değişikliklerine, öğrenme güçlüklerine sebebiyet verebilir."

"BADEMCİK SADECE ÇOCUKLUK ÇAĞI SORUNU DEĞİL"

Bademcik hastalıkları ve geniz eti problemleri çocuk yaş grubu sorunu olarak bilinse de erişkinler için de aynı kurallar geçerli. Sağun, "Ameliyata engel oluşturacak herhangi bir sağlık problemi olmayan erişkinlerde de bademcik ameliyatları uygulanıyor. Solunum sıkıntısına sebep olan iri bademcik ve ileri derecede büyümüş geniz eti durumlarında çocuklarda 6’ncı aydan itibaren ameliyat yapılabilir. Yaş bir engel oluşturmaz. Okul çağı çocuklarının derslerinden geri kalmamaları için sömestr tatili ameliyat için en uygun zaman olarak belirlenebilir."