Türkiye'de 2013 yılının ilk 6 ayında gündemin ana konuları çözüm süreci ve Gezi Parkı odaklı gelişmeler oldu.
Sayısız gelişmeye sahne olan 2013 yılının ilk ayına, Danıştay 8. Dairesinin avukatların mahkemelerde başörtüsüyle görev yapmalarına olanak tanıyan kararı damgasını vurdu.
Anayasa Mahkemesinin, MİT mensupları hakkındaki ceza soruşturmalarını Başbakanın iznine bağlayan düzenlemenin iptal istemini redettiği kararının da tartışıldığı ocak ayında, ayrıca çözüm süreci kapsamında BDP heyeti, terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan'ı, kaldığı İmralı cezaevinde ilk kez ziyaret etti.
''Anadilde savunma'' ve hükümlülerin cezaevinde eşleriyle görüşmesine imkan tanıyan Kanun, Cumhurbaşkanı Gül tarafından onaylandı. Paket kapsamında denetimli serbestlik tedbirlerinde yapılan değişikle yaklaşık 15 bin hükümlü ve 400'e yakın ağır hasta mahkum için tahliye yolu açıldı.
Türkiye ocak ayında, basın, sanat ve edebiyat dünyasının önemli isimlerini sonsuzluğa uğurladı. Şarkıcı Şenay Yüzbaşıoğlu, edebiyatçı Metin Kaçan, dünyaca ünlü Türk ressam Burhan Doğançay, usta gazeteci Mehmet Ali Birand, Prof. Dr. Ahmet Mete Işıkara, yazar İsmet Kür ve sanatçı Ferdi Özbeğen'in ölüm haberleri ocak ayında art arda geldi.
Şubat ayı terör saldırılarına sahne oldu
Türkiye, şubat ayında ABD'nin Ankara Büyükelçiliği ve Cilvegözü Sınır Kapısı'ndaki patlamalarla sarsıldı. DHKP-C terör örgütü mensubu Ecevit Şanlı, ABD Büyükelçiliğinin ziyaretçi giriş kapısı önünde üzerindeki bombayı patlattı. Olayda güvenlik görevlisi Mustafa Akarsu hayatını kaybetti.
Şubat ayında, Cilvegözü Sınır Kapısı'nda da bomba yüklü araç patlatıldı. Patlamada, 3'ü Türk 10'u Suriyeli 14 kişi hayatını kaybetti, 13'ü ağır 28 kişi yaralandı. Ağır yaralı 1 Türk'ün daha 12 Şubat'ta tedavi gördüğü hastanede vefat etmesiyle olayda 4'ü Türk 14 kişi hayatını kaybetti.
PKK üyelerine "ülkeyi terk edin" çağrısı
Türkiye, mart ayında da terör eylemlerine sahne oldu. AK Parti'nin Söğütözü'ndeki genel merkez binasının karşısındaki bir siteden, lav silahıyla ateş edildi. Saldırıda binada maddi hasar oluştu. Adalet Bakanlığının Milli Müdafaa Caddesi'ndeki ziyaretçi girişine de iki el bombası atıldı. Saldırganların DHKP-C terör örgütüne üye oldukları belirlendi.
"Çözüm süreci" kapsamında, terör örgütünce çeşitli tarihlerde kaçırılan 8 kamu görevlisinin serbest bırakıldığı mart ayında, Diyarbakır'daki Nevruz kutlamalarında, terör örgütü elebaşı Abdullah Öcalan'ın İmralı cezaevinden gönderdiği mesajı Türkçe ve Kürtçe okundu. Öcalan, terör örgütü PKK üyelerinin ülkeyi terk etmesi çağrısında bulundu.
"Müslüm Baba" olarak anılan Müslüm Gürses, 60 yaşında hayranlarına veda etti.
Akil İnsanlar Heyeti açıklandı
Nisan ayında, kamuoyunda çok konuşulan çözüm sürecinde aktif rol üstlenecek 63 kişilik Akil İnsanlar Heyeti açıklandı.
"Susurluk" davasından hükümlü eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar'ın, denetimli serbestlik hükümlerinden yararlandırılarak bir yıl 4 gündür bulunduğu Aydın Yenipazar Cezaevinden tahliye edildiği nisan ayında, kamuoyunda çok tartışılan avukatların başörtüsüyle mahkemelerde görev yapmasına ilişkin Danıştay kararı da kesinleşti.
Kamuoyunda ''4. Yargı Paketi'' olarak bilinen, insan hakları ve ifade özgürlüğü bağlamında bazı kanunlarda değişiklik yapan Kanun, nisan ayının son günü yürürlüğe girdi.
Reyhanlı'daki patlama
Türkiye, mayıs ayında Hatay'ın Reyhanlı ilçesinde belediye ve postane binası önünde bomba yüklü iki aracın patlatılmasıyla sarsıldı. Patlamada 52 kişi hayatını kaybetti, 53 kişi yaralandı.
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Hrant Dink cinayeti davasında, sanıkların "silahlı terör örgütü" değil "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgüt" üyesi olduklarına karar verdi. "Tasarlayarak öldürmeye azmettirmek" suçundan Yasin Hayal'e verilen ağırlaştırılmış müebbet cezası onandı. Hayal'in "silahlı terör örgütü yöneticiliği" suçundan verilen beraat kararı ise "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgütü kurma ve yönetme suçundan" ceza verilmesi istemiyle bozuldu.
Mayıs ayının son günlerinde, İstanbul Büyükşehir Belediyesinin Taksim'de yayalaştırma çalışmaları kapsamında ağaçları sökmesi üzerine bazı kişilerin başlattığı eylem, ülke gündemini uzun süre meşgul edecek olayların başlamasına neden oldu.
Gezi Parkı odaklı gelişmeler
Taksim Gazi Parkı'ndaki ağaçların kesilmesi nedeniyle eylem yapanlara polisin müdahalesini protesto edenlerin başlattığı gösteriler, haziran ayında Türkiye geneline yayıldı. Türkiye'ye gündemini uzun süre meşgul eden gösteriler sırasında, bu ay içinde 2 gösterici ve 1 polis hayatını kaybetti, bine yakın eylemci yaralandı.
Bazı banka, iş yerleri ve kamu mallarının tahrip edildiği, araçların yakıldığı ve bazı caddelerde barikatların kurulduğu gösterilere polis tazyikli, biber gazlı su ve gaz fişekleriyle müdahale etti.
Binlerce kişinin gözaltına alındığı ve sık sık gösterilerin sona erdirilmesi çağrılarının yapıldığı haziran ayında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Ankara, İstanbul ve Kayseri'de "Milli İdareye Saygı" mitingleri düzenledi.
Bakan Avcı'dan dershane açıklaması
Anayasa Mahkemesi, temmuz ayında, uzun tutukluluk ve yargılama nedeniyle haklarının ihlal edildiği gerekçesiyle başvuruda bulunan 4 kişiyi haklı buldu. Mahkeme, terör ve darbe gibi anayasal düzene karşı işlenen suçlarda tutukluluk süresini 10 yıl olarak düzenleyen maddeyi iptal etti.
Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı, Seviye Belirleme Sınavı'nın kalkacağını, dershanelerin kapatılacağını açıkladı.
Ergenekon Davası'nda karar
İstanbul 13. Ağır Ceza Mahkemesi, 6 yıl 2 ay süren Ergenekon Davası'nda kararını ağustosta açıkladı.
İlk kez Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün ev sahipliğinde düzenlenen 30 Ağustos Zafer Bayramı Resepsiyonu'na sahne olan ağustos ayında Sümela Manastırında 88 yıl aradan sonra bir günlüğüne ayin düzenlendi.
Demokratikleşme paketi açıklandı
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, eylül ayı son gününde demokratikleşme paketini düzenlediği basın toplantısıyla açıkladı. Pakette, siyasi partilere devlet yardımının kapsamının genişletilmesi, nefret suçu ve ayrımcılıkla etkin mücadele, özel okullarda farklı dil ve lehçelerde eğitimin önünün açılması gibi önemli düzenlemeler yer aldı.
Sınır ihlali yapan M-17 tipi Suriye helikopterinin TSK tarafından düşürüldüğü eylül ayı, Emniyet Genel Müdürlüğünün Dikmen'deki polisevine, roketli saldırıya da sahne oldu.
Anadolu Ajansı, Kürtçe'nin Kurmancca ve Soranca lehçelerinde haber yayına başladı. "28 Şubat Davası" Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesinde başladı.
Askerlik süresi indirildi
Çok sayıda insanı ilgilendiren gelişmelerin yaşandığı ekim ayında, kamuda başörtüsü serbest oldu, öğrenci andı kalktı. Askerlik süresi erbaş ve erler için 15 aydan 12 aya indirildi.
Yargıtay 9. Ceza Dairesi, Balyoz Planı Davası'nda 237 sanık hakkındaki mahkumiyet hükümlerini onadı.
Asya ile Avrupa'yı birleştiren Marmaray da ekim ayında hizmete açıldı.
Öğrenci evleri tartışması
Kasım ayında öğrenci evleri tartışması yaşandı. Başbakan Erdoğan, öğrencilerin kaldığı evlerle ilgili "Eğer bir yasal düzenleme olması gerekiyorsa biz, bu konuyla ilgili yasal düzenlemeyi de yaparız" dedi.
Tiyatro sanatçısı Nejat Uygur, 18 Kasımda hayata gözlerini yumdu.
İstanbul merkezli operasyon
Yılın son ayında, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen 3 ayrı soruşturmada, aralarında iş adamları, bürokrat ve memurların da bulunduğu çok sayıda kişiye yönelik "kara para aklama", "altın kaçakçılığı" ve "kamu görevlilerine rüşvet" iddiasıyla operasyon düzenlendi.
Anayasa Mahkemesi, CHP miletvekilleri Mustafa Balbay ve Mehmet Haberal'ın "Uzun süre tutuklu kalmasıyla milletin temsil yetkisinin ölçüsüzce ihlal edildiği" kararı verdi, Balbay tahliye edildi.