Güneş, dünyadaki yaşamın temel kaynağı. Ancak zararlı ışınlarının derimizde yarattığı etkiler göz önünde bulundurulduğunda korunmasız güneş maruziyetinden kaçınmak gerekiyor. Peki güneş derimize nasıl zarar veriyor? Denizli Özel Odak Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Gizem Kocabaş Yenipazar erken yaşlanmadan leke oluşumuna, alerjik hastalıklardan deri kanserleri gelişimine kadar birçok deri hastalığının oluşumuna zemin hazırlayan korunmasız güneş ışınlarının etkilerini anlattı. Dr Gizem Kocabaş Yenipazar şu bilgileri verdi: Erken yaşlanmayı önlemenin temel basamağı ‘Güneşten korunma’ Güneşin zararlı ışınları derimizin elastikiyetini, direncini sağlayan kolajen ve elastin proteinlerinin yıkımını artırarak hacim ve elastikiyet kaybına, erken dönemde kırışıklık oluşumuna, daha mat ve cansız bir cilt görünümüne neden olur. Öte yandan melanositleri uyararak leke oluşumuna sebebiyet verir. Güneşten korunarak tüm bu etkilerden korunup erken yaşlanma ve lekelenmenin önüne geçebiliriz. Tek başına güneş koruyucu kremleri kullanmak yetmez! Güneşten korunma öncelikle fiziksel korunma ile başlar. Güneş ışınlarının dik geldiği zaman aralığında, özellikle 11.00-15.00 saatleri arasında direkt güneş ışınlarından kaçınmak gerekir. Dışarı çıkarken geniş kenarlı siperlikli şapkalar, geniş çerçeveli güneş gözlükleri kullanılmalı, açıkta kalan alanlar da mutlaka güneş koruyucu kremlerle korunmalıdır. Güneş koruyucu seçerken nelere dikkat edilmeli? - Güneş koruyucunun geniş sprektrumlu koruma sağladığından, yani hem UVB hem UVA ışınlarına karşı koruma sağladığından emin olunmalıdır. Üzerinde ‘geniş sprektrumlu’ ya da ‘broad spektrum’ ya da ‘UVB +UVA koruma’ yazan ürünler tercih edilmelidir. - Suya dayanıklı ürünler tercih edilmelidir. - En az 30 güneş koruma faktörlü (30 SPF) ürünler tercih edilmelidir. - Deri hastalığı olan kişilerde deri tipine ya da hastalığına uygun güneş koruyucu kremler tercih edilebilir. Güneş koruyucu kremler nasıl kullanılmalı? Dışarı çıkmadan 30 dakika önce açıkta kalan tüm bölgelere sürülmeli; deniz/havuza girdikten sonra, yıkama/terleme sonrası ve en az 2-3 saatte bir tekrarlanmalıdır. Kulak kepçeleri, dudaklar, el sırtları, dizler, ayak üzerleri gibi bölgeler sık atlanabildiğinden bu bölgelerin de güneşten korunması unutulmamalıdır. Yeterli miktarda güneş koruyucu krem kullanmak koruyuculuğun etkili olması açısından çok önemlidir. Tüm yüz ve boyun için yeterli güneş koruyucu krem miktarı elin işaret parmağı ve orta parmağı boyunca sürülen kadar olmalıdır. Bebek ve çocuklar için dikkat! Özellikle bebeklik ve çocukluk çağında yaşanan ciddi güneş yanıkları deri kanseri gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Bebeklerin ve çocukların ciltleri daha hassastır. En ufak bir hasar ileride yaşanacak ciddi sorunların temeli olabilir. Bu yüzden bebek ve çocukların güneşten korunmasında mutlaka özenli olunmalıdır. 6 aydan küçük bebeklerde güneş koruyucu ürünlerin kullanımı önerilmez, bu yüzden direkt güneş maruziyetinden korunması, dışarı çıkarken mutlaka siperlikli şapka, uzun kollu ve bacaklı kıyafetler giydirilmesi, UV koruyucu özelliği olan giysilerin tercih edilmesi önerilmektedir. 6 aydan büyük bebek ve çocuklar için de yine UV koruyucu özelliği olan giysiler ile fiziksel korumaya dikkat edilmesi, bunun yanı sıra açıkta kalan bölgeler için de mineral filtre özelliği olan güneş koruyucu ürünlerin kullanılması önerilir. Güneş, dünyadaki yaşamın temel kaynağı. Ancak zararlı ışınlarının derimizde yarattığı etkiler göz önünde bulundurulduğunda korunmasız güneş maruziyetinden kaçınmak gerekiyor. Peki güneş derimize nasıl zarar veriyor? Denizli Özel Odak Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Gizem Kocabaş Yenipazar erken yaşlanmadan leke oluşumuna, alerjik hastalıklardan deri kanserleri gelişimine kadar birçok deri hastalığının oluşumuna zemin hazırlayan korunmasız güneş ışınlarının etkilerini anlattı. Dr Gizem Kocabaş Yenipazar şu bilgileri verdi: Erken yaşlanmayı önlemenin temel basamağı ‘Güneşten korunma’ Güneşin zararlı ışınları derimizin elastikiyetini, direncini sağlayan kolajen ve elastin proteinlerinin yıkımını artırarak hacim ve elastikiyet kaybına, erken dönemde kırışıklık oluşumuna, daha mat ve cansız bir cilt görünümüne neden olur. Öte yandan melanositleri uyararak leke oluşumuna sebebiyet verir. Güneşten korunarak tüm bu etkilerden korunup erken yaşlanma ve lekelenmenin önüne geçebiliriz. Tek başına güneş koruyucu kremleri kullanmak yetmez! Güneşten korunma öncelikle fiziksel korunma ile başlar. Güneş ışınlarının dik geldiği zaman aralığında, özellikle 11.00-15.00 saatleri arasında direkt güneş ışınlarından kaçınmak gerekir. Dışarı çıkarken geniş kenarlı siperlikli şapkalar, geniş çerçeveli güneş gözlükleri kullanılmalı, açıkta kalan alanlar da mutlaka güneş koruyucu kremlerle korunmalıdır. Güneş koruyucu seçerken nelere dikkat edilmeli? - Güneş koruyucunun geniş sprektrumlu koruma sağladığından, yani hem UVB hem UVA ışınlarına karşı koruma sağladığından emin olunmalıdır. Üzerinde ‘geniş sprektrumlu’ ya da ‘broad spektrum’ ya da ‘UVB +UVA koruma’ yazan ürünler tercih edilmelidir. - Suya dayanıklı ürünler tercih edilmelidir. - En az 30 güneş koruma faktörlü (30 SPF) ürünler tercih edilmelidir. - Deri hastalığı olan kişilerde deri tipine ya da hastalığına uygun güneş koruyucu kremler tercih edilebilir. Güneş koruyucu kremler nasıl kullanılmalı? Dışarı çıkmadan 30 dakika önce açıkta kalan tüm bölgelere sürülmeli; deniz/havuza girdikten sonra, yıkama/terleme sonrası ve en az 2-3 saatte bir tekrarlanmalıdır. Kulak kepçeleri, dudaklar, el sırtları, dizler, ayak üzerleri gibi bölgeler sık atlanabildiğinden bu bölgelerin de güneşten korunması unutulmamalıdır. Yeterli miktarda güneş koruyucu krem kullanmak koruyuculuğun etkili olması açısından çok önemlidir. Tüm yüz ve boyun için yeterli güneş koruyucu krem miktarı elin işaret parmağı ve orta parmağı boyunca sürülen kadar olmalıdır. Bebek ve çocuklar için dikkat! Özellikle bebeklik ve çocukluk çağında yaşanan ciddi güneş yanıkları deri kanseri gelişiminde önemli bir risk faktörüdür. Bebeklerin ve çocukların ciltleri daha hassastır. En ufak bir hasar ileride yaşanacak ciddi sorunların temeli olabilir. Bu yüzden bebek ve çocukların güneşten korunmasında mutlaka özenli olunmalıdır. 6 aydan küçük bebeklerde güneş koruyucu ürünlerin kullanımı önerilmez, bu yüzden direkt güneş maruziyetinden korunması, dışarı çıkarken mutlaka siperlikli şapka, uzun kollu ve bacaklı kıyafetler giydirilmesi, UV koruyucu özelliği olan giysilerin tercih edilmesi önerilmektedir. 6 aydan büyük bebek ve çocuklar için de yine UV koruyucu özelliği olan giysiler ile fiziksel korumaya dikkat edilmesi, bunun yanı sıra açıkta kalan bölgeler için de mineral filtre özelliği olan güneş koruyucu ürünlerin kullanılması önerilir.