'Kâfir ağlar bizim ahvâl-i perişanımıza!' FUZULİ.
Dulkadiroğluları Beyliği 1337-1522 yılları arasında hüküm süren bir Türkmen Beyliğidir. Elbistan ve Maraş merkez olmak üzere doğuda Harput’tan, Kırşehir’e, Yozgat ile Sivas’ın güneyinde Gemerek ve Gürün’den Hatay’a bağlı Hassa’ya kadar yayılan bölgede hüküm süren beylik Oğuzların Bozok koluna mensuptur.
Bilindiği üzere bu beylik Kahramanmaraş’ta uzun süre hüküm sürmüştür. Dolayısıyla Kahramanmaraş’ta birçok Dulkadiroğlu Beyliği vakıf yapısı vardır. Yanı sıra bu yapıların çoğu da dönemindeki savaşlardan, afetlerden dolayı yok olmuştur. Ayrıca yok oluşlarındaki nedenlerden biri de uzun zamana yayılan insanların ilgisizliği ve bilinçsizliğidir. Bu yapılardan günümüze sağlam olarak gelenlerin hemen hemen hepsi ise Dulkadiroğluları Beyliğinin son beyi Alâüddevle Bozkurt Bey döneminden kalmadır ve onun döneminde yapılmıştır. Alâüddevle Bozkurt Bey 1479 yılında beyliğin başına geçerek 36 yıl hüküm sürmüştür. Alâüddevle Bozkurt Bey ayrıca Yavuz Sultan Selim'in öz annesi olan Ayşe Hatun'un babasıdır. Döneminde Osmanlı Devletine karşı denge siyaseti gütmüştür ancak Yavuz’un siyasetine uymadığı için ailecek idam edilmiştir. Bu süreç ayrı bir öneme sahiptir ve uzundur dolayısıyla konumuz dışındadır. Kısacası bu dönemde beylikler ya bağımsız hareket eder ya da devletlerle iyi geçinerek hareket ederdi.
Asıl meselemiz Kahramanmaraş merkezde bulunan Dulkadiroğlu döneminde yapılmış camilerdir. Bu camilerin hemen hemen hepsi Alâüddevle Bozkurt Bey döneminde yapılmıştır. Bu camiler:
1.Çınarlı Cami
-Yaptıran Alâüddevle Bozkurt Bey
-1500’lü yılların başında yapılmıştır.
-Bulunduğu yer, Fevzi Paşa Mah. Aladağ Sokak.
2.Boğazkesen (Ekmekçi Ali Ağa) Cami
- Alâüddevle Bozkurt Bey’in ekmekçibaşı Hacı Ali Ağa bin Abdullah tarafından yapılmıştır.
-1480,1515 tarihleri arasında yapılmıştır.
-Bulunduğu yer, Ekmekçi Mah. Boğazkesen Caddesi.
3.Haznedarlı Ali Ağa Cami
- Alâüddevle Bozkurt Bey’in hazinedarı Ali Ağa tarafından yaptırılmıştır.
- 1480,1515 tarihleri arasında yapılmıştır.
4.Şazi (Şadi) Bey Cami
-Yaptıran Alâüddevle Bozkurt Bey’in komutanlarından Şadi Bey’dir.
-1480,1515 tarihleri arasında yapılmıştır.
-Bulunduğu yer, Dumlupınar Mah. Malik Ejder Caddesi.
5.Ulu Cami
-Yaptıran Dulkadiroğlu Beyliği hükümdarı Süleyman Bey’dir.
-1442,1454 tarihleri arasından yaptırılmıştır.
-Bulunduğu yer, Kurtuluş Mah. Atatürk Bulvarı.
6.Hatuniye (Şems Hatun) Cami
- Yaptıran Alâüddevle Bozkurt Bey’dir.
-1500,1510 tarihleri arasında yapılmıştır.
-Bulunduğu yer, Kurtuluş Mah. Gediz Sokak.
Merkezde bulunan Dulkadiroğlu Beyliği tarafından yapılan camiler bu kadardır. Unutulmaması gerekir ki bu beyliğimize ait Kahramanmaraş’ta birçok yapımız vardır, yani merkezde bulunan camilerle sınırlı değildir.
Bu beyliğe ait Kahramanmaraş merkezdeki camilerin ise çoğu özgün özelliklerini bakımsızlıktan, bilgisizlikten dolayı kaybetmiştir, çoğunun sadece birkaç noktası özgünlüğünü korumuştur. Ama lafa gelince atamızı, millet sevgimizi ağzımızdan düşürmeyen bizler bu konulara sessiz kalmış, yeri gelmiş bakımsızlık biten yapılarımızı betonarme yapmalarına göz yummuş, yeri gelmiş hemen dibine gece kondular dikmişiz. Maalesef bazı şeyler sözle olmuyor bunlar ise ispatı. Bilinçli ve atasına saygısı olan bir Türk vatandaşını yapması gereken tarihi eserlerimize sahip çıkarak üzerimize düşen görevi yerine getirmektir. Nedir bu görev? Bu görev şudur; tarihi eserlerimiz çevresine gecekondular dikilmesine mani olmak, yapılarımıza zarar verenleri uyarmak yani sahip çıkmak, yapılarımızda gözle görünür sorun fark ettiğimiz zaman yetkili kurumu veya kurumları aramak. Kurumlarımıza düşen görev ise yapıların çevresinde biten gecekonduları tıraşlamak ve yapıların özgünlüklerini koruyabilmek için gerekli bilimsel çalışmaları yapmaktır.
