Psikoterapist Aile Çift ve Evlilik Terapisti Uzman Psikolog Naciye Tokaç, Derin bir üzüntü hissi, sıkıntılı ve çökkün duygusal durum, tedirginlik, bunaltı, ses tonunda yavaşlama, çökkün bedensel duruş, unutkanlık ve yavaş düşünce içeriği ile birlikte görülen psikolojik çökkünlük kişi için bir alarm olduğunu söyledi. Tokaç, “Bu alarm kişinin düşünce ve duygulanım dünyasında sorunların olduğunu gösteren bir işarettir” dedi.
Duygu ve düşüncelerdeki olumsuz durumun iki farklı nedeni bulunduğunu söyleyen Uzman Psikolog Naciye Tokaç, daha sonra şunları söyledi; “Bunlardan birisi kişinin kendisinin de fark edeceği yaşamında ortaya çıkan olumsuz durum/olayların sonucudur. Bir diğer nedeni ise bilinçaltı kaygı ve endişelerdir. Böyle durumlarda çoğu kişi çökkün duygusal durumunun nedenini genellikle yaşamındaki görünür olaylara bağlayacaktır. Kişinin yaşamındaki baş edemediği veya baş etmek için yeterli olamadığı kritik olaylar duygusal durumunu olumsuz etkileyerek çökkünlüğüne sebep olabilir. Yaşamda karşılaşılan kritik olaylar nelerdir sorusunun cevabı oldukça geniştir. Bunlardan bazıları herkes için önemli ve baş etmesi oldukça zor iken bazı olaylar ise kişinin kendi baş etme becerilerinin yetersizliğiyle ilgilidir” diye konuştu.
“Boşanma, terk edilme gibi ayrılıklar, ölüm ile kaybedilen bir yakın, maddi sorunlar, iş ve meslek kayıpları, aile içi iletişim sorunları, aldatılma, mobing, kronik hastalıklar gibi sorunlar kritik yaşam olaylarına örnek olarak verilebilir” diyen Uzman Psikolog Naciye Tokaç, “Bu durumlarla karşılaşan herkes farklı tepkiler verebilir. Eğer kişi de duygusal olarak narsisistik kırılganlığı yüksek bir kişilik yapılanması görülüyorsa; bu gibi olaylardan etkilenme oranı daha yüksek olacaktır. Yaşam her zaman iniş çıkışlarla doludur. Bu kaçınılmazdır. Kişi yaşamın bu belirsiz durumunu kabul ederek ve bu durumla birlikte yaşama becerisini edinmeli, bunun için ihtiyacı olan kişisel donanımlar için kendisini geliştirmelidir. Kendini geliştirmek çocuklukta aile içerisinde gözlemleme ile başlar, ardından eğitim hayatıyla birlikte öğretimle devam eder. Her karşılaşılan iyi ve kötü durum/olaylar kişi için deneyim şansıdır. Kişinin bu durumları değerlendirme biçimi duygusal durumunun nasıl olacağını belirleyecektir. Durum/olayları olumsuz değerlendirmeleriniz, duygusal durumunuzun çökkün olmasına yol açacaktır.
Yaşamın ilk dönemlerinden itibaren başlayarak yerleşen kişinin kendisine, geleceğe ve dış dünyaya ilişkin olumsuz düşünce kalıpları oluşur. Kişinin karşılaştığı her olay, maruz kaldığı her durum zihninde yeni düşünce kalıpları oluşturur ve bunlar zaman içinde kişisel düşünce yapısı haline dönüşür. Karşılaştığı durum/olayları artık yerleşmiş olan bu düşünce yapısına göre değerlendirir. Buradan çocukluğundan itibaren olumsuzluklarla karşılaşmış ve bunları olumsuz değerlendirmiş kişilerin şimdi karşılarına çıkan olayları olumlu değerlendirmesinin oldukça zor olduğu anlayabiliriz.
Çocukluk yıllarından itibaren gelişen düşünce yapısını, kişilik yapısını oluşturan; maruz kaldıklarının bilinçaltına bastırılan kısımlarıdır. Bunlar genellikle kişinin kabul etmesinin veya baş etmesinin zor olduğu endişeler, kayıplardır. Kişi bunları telafi etmekte veya olumlu değerlendirme yapmakta başarılı olamamaktadır.”
Uzman Psikolog Naciye Tokaç, “Her ne sebeple olursa olsun duygusal durumunuzdaki çökkünlük; size hayatınızdaki işlerin yolunda gitmediğini işaret eden alarm sistemleridir. Gerek yaşamınızdaki durum/olayları değiştirmeniz gerektiğini, gerekse sizin ruhsal dünyanızda; düşünce yapınız, kişilik yapınızda sorunların var olduğunu göstermesi yönünde olumlu işaretlerdir. Duygusal çökkünlüğe birde bu açıdan bakarak olumlu değerlendirmeniz, bazı şeyleri değiştirmek için kendinize sunacağınız şans anlamına gelecektir dedi.