Baba Mehmet ve anne Dilek Tanrıseven, buğday, arpa, çavdar, yulaf gibi tahılların içerisinde bulunan "gluten" isimli proteinin hasara neden olmasından dolayı kızlarının beslenmesinde glutensiz ürünlere yöneldi.
- 20 sayfalık listeyle alışveriş
Baba Tanrıseven, pahalı ve bulunması zor olan glutensiz ürünleri daha önce ellerindeki 20 sayfalık bir listeyle market raflarında aradıklarını belirterek, şunları söyledi:
"Bu hastalığın bir tedavisinin olmadığını ve kızımızın ömür boyu glutensiz diyet uygulamak zorunda olduğunu öğrendik. Ürünün içerisinde gluten olmasa dahi diğer etkenlerle gluten bulaşmış olabiliyor. Bu da bize büyük bir risk getiriyor. Riski azaltmak için Çölyak dernekleri tarafından glutensiz ürünlerin listesi hazırlanıyor. Ancak 45 bin ürünün bulunduğu yirmi sayfalık bir listeyle alışveriş yapmak çok zor."
Avrupa'da kullanılan barkod okuma yöntemiyle glutensiz ürünlere ulaşmayı sağlayan bir cep telefonu uygulamasını kullanmak istediğini, fakat uygulamada kayıtlı ürünler Türkiye'de bulunmadığı için istedikleri faydaya ulaşamadıklarını aktaran Tanrıseven, şu değerlendirmede bulundu:
"Glutensiz ürünlere ulaşmayı kolaylaştırmak için araştırmaya yöneldim ve teknolojiden faydalanmaya çalıştım. Tanıdığım bilgisayar programcılarıyla bir araya gelerek yaklaşık 4 aylık bir çalışmayla 'Gluten Scanner' isimli bir program geliştirdik. Barkod okuma yöntemiyle çalışan bu uygulamaya Türkiye'deki glutensiz 45 bin ürünü ekledik. Ürünlerin listesini zaman zaman güncelleyerek hastaların daha çok ürüne ulaşmasını sağlamaya çalışıyoruz. Daha önce marketlerden yaptığımız alışverişlerin süresi 2-3 saati bulabiliyordu. Bu uygulama sayesinde 15-20 dakikada alışverişimizi tamamlayabiliyoruz."
Firmalardan ürünlerinde gluten bulunup bulunmadığını ambalajlarında belirtmelerini talep eden Tanrıseven, ücretsiz uygulamayı geliştirmek istediklerini, bunun için de destek beklediklerini sözlerine ekledi.
- "Kaşığını dahi ayırıyoruz"
Anne Dilek Tanrıseven de kızları Berra için evlerinde tencere, tava, kaşık ve tabağına gluten bulaşmaması için kendi kullandıklarından ayırdıklarını anlattı. Daha önce ailece dışarıda vakit geçirebildiklerini fakat kızlarının rahatsızlığından dolayı son sekiz aydır bunu gerçekleştiremediklerini ifade eden Dilek Tanrıseven, "Dışarıda kızımın rahatça yemek yiyebileceği bir yer yok maalesef. Dışarıdaki ürünlerin tamamen glutensiz olduğundan emin olamıyoruz. Sosyal hayattan da biraz kopuyoruz" diye konuştu.
- "Tanısı konulmamış rahatsızlıklarda Çölyak hastalığından şüphelenilmeli"
Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Balcalı Hastanesi Çocuk Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Gökhan Tümgör, Çölyak hastalığının toplumda çok sık görüldüğünü fakat çoğu kimse tarafından bilinmediğini vurguladı.
Türkiye'de yapılan bir araştırmada Çölyak'a 150 çocukta birinde rastlandığını aktaran Tümgör, "Tanı konulmamış pek çok hasta var. Hastalık küçük çocuklarda gelişme geriliği, ishal, kilo kaybı, kilo alamama ve karın şişliğiyle, büyük çocuklarda ve yetişkinlerde ise düzelmeyen demir eksikliği, karaciğer enzim yüksekliği, eklem ağrıları, diş problemleri ve saç dökülmeleri ile karşımıza çıkmakta. Tanısı konulmamış herhangi bir rahatsızlıkta hekimlerin ve vatandaşların Çölyak hastalığından şüphelenmesi gerekmekte" dedi.
Çölyak'ın tek tedavisinin diyet olduğunun altını çizen Tümgör, "Glutene karşı katı bir diyet uygulanması gerekiyor. Glutensiz ürünler biraz daha pahalıdır, fakat hastalarımız en büyük sorunu marketlerde glutensiz ürün ararken yaşıyor. Firmaların, ambalajlarda ürünlerinde gluten bulunup bulunmadığını belirtmelerinde hastalar yönünden büyük fayda bulunmakta" sözlerine yer verdi.