Başbakan Binali Yıldırım’ın açıkladığı Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerine yönelik yatırım ve kalkınma hamlesi sivil toplum kuruluşları tarafından heyecanla karşılandı.
Başbakan Yıldırım’ın dün Diyarbakır’da açıkladığı iki bölgeye yönelik gelecek 10 yıla kadar devam edecek tarım, sağlık, spor ve ekonomi alanında kalkınmayı sağlayacak yatırım hamlesi bölgede memnuniyet uyandırdı. Başbakan’ın açıkladığı paketin bölgede heyecanla karşılandığını ifade eden Van TSO Yönetim Kurulu Başkan Vekili Faruk Biner, “Başbakan’ın Diyarbakır’da açıkladığı paketi bizlerde çok olumlu karşılıyoruz. Daha önce de bir takım yeni teşviklerle de bölgenin farklı bir bakışla özellikle yatırım paketleriyle ekonomik olarak güçlendirilmesi yönünde girişim ve açıklamaların olduğunu biliyoruz. Bunları önemsiyoruz. Özellikle bölge açısından istihdam sağlayacak olan anahtar teslimi fabrikalar konusunda, kamu kaynaklarına ve kamunun özel desteğine ciddi bir ihtiyacı var. Çünkü daha önce de ifade ettiğimiz bölgeler arası gelişmişlik anlamında ciddi bir makas var. Onun için bölgemize özel çabalar noktasında kesinlikle hükümeti destekliyoruz. Ancak bizim bölge insanı olarak farkı sıkıntılarımız var. Bölgenin iş dünyası olarak son 30 yılın sıkıntılı ve çatışmalı geçmesi bizlerin de önceliklerini değiştiriyor. Bu gelişmeler elbette Van Ticaret ve Sanayi Odası olarak bizleri heyecanlandırıyor. Bölgenin ekonomik olarak yeniden yapılanması konusunda ciddi teşvik olacak bu paket. Fabrikalarda alım garantisinin olmasını da ayrıca iş dünyası olarak önemsiyoruz. Ama yine de huzur diyoruz, barış diyoruz. Bunlar olduktan sonra gerisi inşallah gelecektir” dedi.
“Halkı; istihdam, üretim ve ihracatla buluşturacak bir adım olarak görüyoruz”
Van Ekonomi Konseyi Dönem Başkanı ve MÜSİAD Şube Başkanı Kerem Baynal ise, yatırım ve kalkınma hamlesinin zamanlamasına dikkat çekerek, “Dün Sayın Başbakanımızın Diyarbakır’da açıklamış olduğu Ekonomik Kalkınma Paketini çok anlamlı buluyoruz. Zamanlama olarak çok anlamlı buluyoruz. Türkiye’nin son zamanlarda yaşamış olduğu darbe girişimi ve terör olaylarının yoğunlaştığı bir dönemde hükümetin, huzurun kalkınma ile gelebileceği ve özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinin, diğer bölgelerle kalkınmışlık noktasındaki farkı giderebilecek, insanların istihdam, üretim ve ihracatla buluşacağı bir paket olarak görüyoruz” şeklinde konuştu.
Söz konusu paketin içeriğinin zengin ve kapsamlı bir paket olduğuna değinen Baynal, şunları söyledi:
“Baktığımızda çok geniş kapsamlı bir paket, 23 ili ilgilendiren ve bu 23 il içerisinde 4 ilimizi de cazibe merkezi yapabilecek projelerin olduğu, fabrikaların anahtar teslimi yapılıp teslim edileceği, üretilen ürünlerin devlet garantisinde olduğu, 2027 yılına kadar sıfır faizle veriliyor. Tüm bunlara 6. bölge avantajları da eklendiğinde bunu bölgemiz açısında bir kalkınma seferberliği olarak görüyoruz. Zamanlama çok değerli, yapılan paketin içeriği dolu dolu, sadece bir noktada kalmıyor, yine bu süreç içerisinde hendeklerden zarar görmüş vatandaşların, evlerinin onarılması ve yapılması konusunda ciddi bir çalışma görüyoruz. 36 bin konuttan bahsediliyor, bu konutlar yapılana kadar mağdur olan ailelere kira yardımından bahsediliyor. 3 tane büyük stadyumdan bahsediliyor. Bir kaç ilimizde çağrı merkezleri kurulması, bunların hepsi ekonomiye dönüktür.”
“Bedava arsa ve faizsiz kredi çok önemli desteklerdir”
Van Ticaret Odası ve Van Ticaret Borsası eski başkanı ve iş adamı Feridun Irak ise; bedava arsa ve faizsiz kredinin çok önemli destekler olduğunu dile getirerek, “Sayın Başbakanın dün genel hatlarıyla açıkladığı teşviklerin amacına ulaşmasını diliyorum. Bunun olabilmesi için uygulama tebliğleri hazırlanırken önceki teşviklerden neden sonuç alınamadığı araştırılmalıdır. Önceki düzenlemeler teşvikten ziyade sübvanse olup, daha çok batıdaki iş adamlarının bölgede yatırım yapması hedefliydi, onun için amacına ulaşamadı. Bu defa sübvanseden ziyade teşvik olmasının yanı sıra, her ne kadar batıdaki iş adamlarının bölgeye gelmesi istenmiş olsa da bölgedeki girişimci de dikkate alınmış. Bedava arsa, faizsiz kredi çok önemli desteklerdir. Ancak arsada alt yapı ve krediye ulaşım kolay olmalıdır. Bu teşvik kapsamında kurulacak fabrikalara alım garantisi verilirken, daha önce kurulan fabrikaların haksız rekabetle kapanmasına sebebiyet verilmemelidir. Yapılacak yatırımlarda ‘doğru yerde doğru yatırım’ ilkesine uyulmalıdır. Aksi taktirde alım garantisi bittikten sonra bu kuruluşlar sudan çıkmış balığa dönerler. Devlet yapacağı fabrikaları kişi ya da birkaç kişiye değil, çok ortaklığı teşvik ederek halka mal etmelidir” ifadelerini kullandı.
“Kaynak israfına fırsat vermemek için iyi bir denetim yapılmalıdır”
Yapılacak olan konutlara da değinen Irak şunları kaydetti. “Deprem sonrası Van’da yapılan konutların il ekonomisine katkısı olmadı ve sorunludurlar. Nedenleri dikkate alınmalı. Yatırımcıların kamu kesimindeki muhatapları, bir işin nasıl olmayacağını değil nasıl olacağını anlatanlardan oluşmalıdır. Kaynak israfına fırsat vermemek için iyi bir denetim yapılmalıdır. Görevini doğru yapmayan sorumlu tutulmalıdır. Hepsinden önemlisi yatırım ortamının iyileştirilmesi, huzurun ve barışın sağlanmasıdır” diye konuştu.
Irak, ayrıca depremde stadı hasar gören Van’da bir stadyum yapılmasını da istedi.