Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 100 bin konut, turistik amaçlı kiralanıyor. Her yıl bu konutlarda 15 milyona yakın yerli ve yabancı turist tatil yapıyor. Kayıtdışı olan bu yöntemle devlet, yıllık 2 milyar lira vergi kaybına uğruyor.

Ege Turistik İşletmeler ve Konaklamalar Birliği (ETİK) Hukuk Danışmanı ve Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Ferhat İlker Ünsever, konutların amaçları ve tanımları dışında, sözleşmeyle kısa süreli kiralandığını belirterek, apart olarak inşa edilen, belediye tarafından ruhsat verilmediği için kapatılan konutların, tabeladaki "apart" ibaresinin "apartman" haline getirilip haftalık ve hattâ gecelik olarak turistlere verildiğini söyledi. Ünsever, bakanlığın konuyu doğru bir şekilde ele alarak yeni konaklama işletmesi modelini uygulaması gerektiğini vurguladı. Dayalı döşeli dairelerin kısa süreli kiraya verilemeyeceğini kanunlardan örnekle açıklayan Ünsever, “Türk Borçlar Kanunu kapsamında konut kiralarına ilişkin kanunun 339. maddesinde yapılan düzenlemede, 'Konut ve çatılı işyeri kiralarına ilişkin hükümler, bunlarla birlikte kullanımı kiracıya bırakılan eşya hakkında da uygulanır ancak bu hükümler, niteliği gereği geçici kullanıma özgülenmiş taşınmazların altı ay ve daha kısa süreyle kiralanmalarında uygulanmaz.' denmektedir. Bir başka deyişle kanun, 'Otel, pansiyon, yazlıkların, bedeli karşılığı maliki dışındaki kişilerce kullanımlarında kira ilişkisi olmaz.' demektedir. Daha açık bir söyleyişle mevcut durumda konutların, turistik amaçlı seyahat edenlere bedeli karşılığında kısa süreli kullandırılması faaliyetinin kira ilişkisi sayılması mümkün değildir.” diye konuştu.

‘KONUT AMAÇLI MEKANLAR TİCARİ OLARAK KULLANILAMAZ’

Tam anlamıyla denetimi yapılmamış ve konut amacıyla inşa edilen mekanlarda ticari faaliyet gösterilmesinin birçok kanuna aykırı olduğunun altını çizen Ünsever, şunları kaydetti: “Denetim, standart ve tüketici haklarına konu olmayan, sağlık ve güvenlik koşullarına uygun olup olmadığı denetlenmeyen ve konut olarak kullanılan mekânlarda ticari olarak konaklama işletmesi faaliyeti gösterilmesi, ‘Yapı Kullanma İzin Belgesi’ ile belirlenmiş kullanım amacına, konutların ticari işletme olarak kullanımını engelleyen Kat Mülkiyeti Kanunu’na, 'İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı' olmadan ticari faaliyet gösterilmesi nedeniyle Belediye mevzuatının birçok düzenlemesine, İmar Kanunu'na, Belediye Kanununa, vergilendirilmeyen bir gelir elde edilmesi nedeniyle Vergi Usul Kanunu’na aykırıdır.”

‘BAKANLIK BU KONUYU HUKUKEN DOĞRU ŞEKİLDE ELE ALMIYOR’

Bakanlığın konuyla ilgili çözüme, turizm amaçlı faaliyetleri tespit gözüyle baktığını ve çözüm önerisinin hukuken yanlış olduğunu savunan Ferhat İlker Ünsever, konunun turizm amaçlı faaliyetlerin pazarlaması olarak görüldüğünü ve hukuken doğru bir şekilde ele alınmadığını ileri sürdü. Ünsever, çözüm için yeni bir konaklama işletmesi modeli oluşturulmasını önerdi.