Heykeltraş Pietro da Milano'nun 2012 de yaklaşık 400 bin sterline müzayedeye çıkan madalyonu hangi padişahın bilinen ilk portesi vardır?

A. Kanunu Sultan Süleyman
B. Fatih Sultan Mehmet
C. Yavuz Sultan Selim
D. Abdülmecid

cevap: Fatih Sultan Mehmet

400 bin sterlin

Fatih Sultan Mehmet'in portresi çetin geçen bir açık arttırmada satıldı.

Londra'daki Sotheby's müzayede evinde yapılan açık artırmada, Fatih Sultan Mehmet'in portresini yapması ile ünlü İtalyan ressam Bellini'nin öğrencilerinden birinin yaptığı Fatih Sultan Mehmet portresi, çetin geçen bir açık arttırmanın ardından 400 bin sterline satıldı.

Müzayede evinin komisyonu ve yapılan masraflar sonunda alıcının ödeyeceği son fiyatın ise 1 milyon 175 bin 940 YTL (468 bin sterlin) olduğu açıklandı.
Fatih Sultan Mehmet'in 16. yüzyılda yapılmış olan yağlı boya resmine servet ödeyen kişinin kimliği ise açıklanmadı. Daha önce New York ve Paris'te de sergilenen 21 santimetre-16 santimetre ölçülerindeki tablo, Sotheby's müzayede evinin son kataloğunda da kapak fotoğrafı olarak yer aldı. 200-300 bin sterline satılacağı tahmin edilen portreye verilen miktar müzayede evini de oldukça memnun etti. Londra Büyükelçiliği Kültür ve Turizm Müşaviri Sermin Özduran, Türkiye'den gelen eserlerin kim tarafından, bu müzayedelerde arttırmaya çıkarıldığının sorulması üzerine, bunların çeşitli koleksiyonlardan geldiğini ve bir grubunun, Mısırlı Osmanlı paşalarından birinin aile yadigarı olduğunu ifade etti.

Müzayede ayrıca, Şah Cihan'ın kılıcı da rekor bir fiyata, 1 milyon YTL'ye satıldı.

Fatih Sultan Mehmet'in portresinin bulunduğu “çok nadir” niteliğindeki bronz madalyon, 300 ile 400 bin sterlin (840 bin-1 milyon 120 bin lira) arasındaki tahmini bedelle müzayedeye çıktı. Madalyondaki portrenin Fatih'in en genç hali olduğu ifade edildi.

Araştırmacı-Yazar ve Nümismat Necati Doğan, madalyondaki portrenin Fatih Sultan Mehmet'in şimdiye kadar gördüğü en genç hali olduğunu belirterek, “Bundan dolayı daha da önem kazanıyor” dedi.

Baldwin's Müzayede Evinin internet sitesinde yer alan ilanda, “çok nadir” niteliğinde olan madalyonun 1432 ila 1466 yılları arasında yaşamış İtalyan heykeltıraş Pietro da Milano tarafından yapıldığına yer veriliyor. Bir yüzünde Fatih Sultan Mehmet'in bronz üzerine ince işçilikle işlenmiş portresinin bulunduğu madalyonun diğer yüzü ise boş bırakılmış.

İstanbul'un fethinden sonraki 10 yıl içerisinde yapıldığı tahmin edilen eserin üzerinde Latince “Büyük Hükümdar ve Büyük Sultan Mehmet” ifadeleri yer alırken, Fatih'in başına bağladığı kumaşın üzerinde tam olarak okunmamakla birlikte “Allah” yazdığı tahmin ediliyor.

Heykeltraş Pietro da Milano'nun Rönesans dönemi sanatçıların yaygın olarak kullandığı eserde isminin baş harflerini gizleme eğilimine uyarak madalyonun bir yerine isminin baş harflerini gizlediği belirtilirken, eserde yer alan Fatih Sultan Mehmet portresinin gerçeğe en yakın çizim olduğu iddia edildi.

25 Nisan'da Londra'da yapılacak müzayedede 300 ile 400 bin sterlin arasındaki tahmini bedelle açık arttırmaya çıkartılan madalyon, 19. İslami Sikke Müzayedesi kapsamında satılacak.

Öte yandan, müzayedede III. Ahmet dönemine ait İstanbul'da basılan altın sikke, Sultan Abdülaziz döneminde Mısır'da basılan altın 500 kuruş ile II. Abdülhamid döneminde yine Mısır'da basılan gümüş 20 kuruşta yer alıyor.

“Avrupa'da para yok Araplar alır”

Araştırmacı-Yazar ve Nümismat Necati Doğan, Fatih Sultan Mehmet'in portresinin bulunduğu madalyonla ilgili olarak, yaptığı değerlendirmede, Osmanlı döneminde sikke ve madalyonların üzerine resim yerine tuğra ve Osmanlı arması (Devlet Arması) basıldığını söyledi.

Fatih'ten itibaren Osmanlı padişahlarının fetihler dolayısıyla Avrupa'nın gündeminde yer aldığını ifade eden Doğan, özellikle Rönesans dönemi sanatçıların eserlerinde Osmanlıya dair temalar işlediğini, bu madalyonun da bu örneklerden biri olduğunu dile getirdi.

Döküm tekniğiyle yapılan madalyonun bronz olması nedeniyle Fatih Sultan Mehmet'e sunulması ihtimalinin bulunmadığını veya bir şekilde ulaşamadığını belirten Doğan, şunları kaydetti:

“Madalyondaki portre Fatih'in şimdiye kadar gördüğüm en genç hali. Bundan dolayı eser daha da önem kazanıyor. Bu madalyon, madalyon koleksiyonu yapan tüm koleksiyoncuların sahip olmayı hayal ettiği nitelikte. Bir Türkün almasını isterim, ama tahmini rakamlar Osmanlı dönemi eseri için oldukça yüksek. Avrupa'da kriz nedeniyle para yok, ama müzayedeye özellikle Arap şeyhlerinin ilgi göstereceğini tahmin ediyorum.”