KSÜ Tıp Fakültesi Dermatoloji Doktoru Prof. Dr. Perihan Öztürk: 

Uyuz hastalığı(Skabies) sık karşılaşılan, daha çok kış aylarında görülen, kaşıntılı, bulaşıcı bir hastalıktır.

Dünya genelinde oldukça yaygın halk sağlığı sorunu olan uyuza mikroskopik bir akar türü olan Sarcoptes scabei neden olur. Böcek benzeri bu parazitin deri altına yerleşmesi ile ortaya çıkan hastalık; vücudun farklı bölgelerinde kaşıntı, döküntü ve cilt yaralarına da neden olabilir. Daha çok hastane, huzurevi, askeri kışlalar, bakım evleri gibi kalabalık ortamlarda aynı kıyafetleri giyen, aynı yatağı paylaşan kişiler arasında daha kolay yayılır. Uyuz, sanılanın aksine kedi ve köpek gibi hayvanlardan insana bulaşmaz. Geceleri yoğun şekilde kaşıntıya neden olan hastalık zamanında tedavi edilmediğinde ciltte yaralar oluşturabilir. Bağışıklık sistemi iyi olmayan kişilerde hastalık daha da ağır seyredebilmektedir.

Uyuzun Belirtileri Nelerdir?

- En sık karşılaşılan şikayetler özellikle geceleri ve sıcakla artan şiddetli kaşıntıdır.

-Genellikle el parmak araları, el bileği iç yüzü, kadınlarda meme uçları, erkeklerde genital bölge, kalça ve göbek çevresi kaşıntının en sık olduğu yerler olup sivilceye benzeyen kırmızı renkli kabarcıklar, yaralar ve döküntüler gözlenir. En belirgin lezyonlar küçük kabarıklıklar, su toplamaları, parazitin içinde yaşadığı tünel olarak adlandırdığımız 1mm-1cm arasında değişen gri-siyah renkli çizgilerdir. Uyuz akarları, genellikle parmaklar arasında, bilekteki deri büklümlerinde, diz, dirsek, penis, göğüs ya da omuz bıçaklarında yaşamını sürdürürler.

-Bazen yaygın şekilde kızarıklık ve döküntüler; baş, yüz, boyun, sırt ve tüm bedende de şikayetler olabilir. Bu durumda hastalık alerji ile karıştırılabilir.

Uyuz hastalığı nasıl bulaşır?

Hastalık kişinden kişiye yakın temasla bulaşır. (aynı yatakta yatma, sarılma gibi). Ortak eşya kullanımı aynı evde yaşama da bulaş sebebidir.

Parazitin bulaşmasından 3-6 hafta gibi bir süre sonra şikayetler belirmeye başlar.

Yetişkinlerde el içi ayak tabanı ve yüz tutulmamasına rağmen bebeklerde ve bağışıklık sistemi iyi olmayanlarda tüm vücut tutulabilir.

Şüphe durumunda alanında uzman doktora başvurulması gereklidir.

Tedavi kişinin bağışıklık durumuna ve yaşına göre değişmektedir.

Mutlaka tüm aile bireylerinin, aynı ortamı paylaşan kişilerin şikayetleri olmasa dahi aynı anda tedavi edilmesi gereklidir.

Krem, losyon gibi yerel ajanların tedavide kullanılması durumunda tüm vücut alanlarına uygulamak esastır.

Parazit dış ortamlarda 36 saat kadar canlı kalabilmektedir. Bu sebeple bütün çamaşırların, çarşafların en az 90 derecede yıkanıp buharlı ütüde ütülenmesi gerekmektedir. Yıkanamayacak durumda olan kıyafetlerin ise ortalama 3 gün ağzı bağlanmış poşette saklanması gerekmektedir. Ayrıca zemin, mobilyalar, çocuk oyuncakları da kontaminasyon kaynağı olabileceğinden temizlenmeleri gerekmektedir. Başarılı tedavi sonrası bile semptomların birkaç hafta devam etmesi normaldir.