Sürgün sonrası Abhazya'da, Rus yönetimi kuruldu. ABHAZYA “Sohum askeri bölgesi“ olarak tanımlandı. Abhaz halkı, Rus sömürgecilerinin baskılarına karşı direndi. İki sene sonra 26 Temmuz 1866'da GUDAUTA bölgesindeki LIHNI köyünden başlayan, anti-Feodal ve antisömürgeci ayaklanma, kısa zamanda Abhazya'nın her yanına yayıldı. 4000 kişilik Abhaz güçleri AKUA'yı (SOHUM'u) kuşattılar, ancak kaleyi ele geçiremediler. Geri çekildiler ve böylece ayaklanma da başarısızlıkla sonuçlanmış oldu. Ayaklanmanın önderleri yakalandı ve üçü idam edildi. Diğerleri ise Sibirya'ya sürgüne gönderildi. 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı sırasında Abhazya'da yeni bir ayaklanma daha oldu. Fakat Rus-Osmanlı savaşını, Osmanlıların kaybetmesiyle, Abhazların bu ayaklanması yine bastırıldı. Abhazların kalanlarının, büyük bir kesimi -ikinci kez- Osmanlı topraklarına sürüldü. 1877 başlarında nüfusu 80 bin civarına düşen Abhaz nüfusu, bir yıl sonra 46 bine düştü.
Çerkes sürgünü özdeşleşen bu resimdeki şahıslar Osmanlı Rus savaşı sırasında 1877 yılında Ruslara karşı gerçekleştirilen Abhazya ayaklanmasına katılan Abhazlardır.
Yılmaz DÖNMEZ / kafkasakademi.