Sırtlanların en yakın akrabaları olan hayvanlar çok merak ediliyor? Leşle beslendiği bilinen sırtlanların özellikleri nelerdir? Kangurular, firavun fareleri, çakallar, şempazeler bunlardan hangisi sırtlanlarla akrabadır?
Önce Sırtlanlar hakkında biraz bilgi verelim. Ardından bu sorunun cevabını en altta yazacağız.
Sırtlanların Şaşırtıcı Özellikleri
Hayvanların kimileri bize iğrenç, kimileri dostmuş gibi gelse de aslında hepsi de yaşam kavgası içindedir, hayatta kalmak için birbirlerini acımasızca parçalayıp yerler. Sonunda hepsinin de yaşamı acı bir şekilde son bulur.
Bütün bu yaratıklar içinde beni en çok ürküten, şaşırtan sırtlandır. Şimdi sırtlanın şaşırtıcı olan yönlerinden bahsetmek istiyorum:
Dişi Sırtlanların da Penisi Vardır
Dişi sırtlanda bulunan cinsel organın iç yapısı.
Dişi sırtlanların vajinası gövdesinin içindedir ve klitorisleri penis gibi uzamıştır. Bu organ, dişi eniklerde bile bulunmaktadır. Tıpkı erkek sırtlan gibi, uyarıldığı zaman dişi sırtlanın da bu organı sertleşir. Sırtlan bu organ ile çiftleşir ve doğum yapar. Çiftleşmeden önce dişi sırtlanın penisini vücudunun içine çekmesi gerekir, aksi takdirde cinsel birleşme gerçekleşemez. (Birbirinin içine girmeye çalışan iki boru düşünün…)
Doğum yaptığında bu organ yarılır, bu yüzden dişi sırtlanların penis organında boylu boyunca bir yara izi bulunur. Dişi sırtlanın vajinasının dudakları katlanıp, yağ ve bağ doğusuyla desteklenmiş ve testis şeklini almıştır. DışarIdan bakıldığında dişiyi erkekten ayırmak oldukça zordur, ama yine de iki cinsi birbirinden ayıran bazı özellikler bulunmaktadır. Yalancı penisleri yüzünden birçok insan sırtlanları hermafrodit (erdişi) sanmaktadır ki bu doğru değildir. Ayrıca dişi sırtlanlar erkeklere göre genellikle daha iri ve saldırgandır.
Sırtlanların Tek Besini Leş Değildir
Sırtlanlar önemli miktarda leş yemelerine rağmen, çoğunlukla yiyeceklerini kendileri öldürürler (%95’ini.) Yetişkin benekli sırtlanlar sadece 60 kg gelmelerine rağmen Afrika öküzü, zürafa gibi kendilerinden çok daha büyük hayvanları avlarlar. Sırtlanlar, birçok büyük kedinin yaptığı gibi avlarına gizlice yaklaşıp, sürpriz saldırı düzenlemek yerine avlarını yorup bıktırıncaya kadar kovalarlar.
Kediler avlarını “ölüm ısırışıyla” boynundan ısırarak çabucak öldürürken sırtlanlar daha canlıyken karnından yemeye başlarlar. Bu avlanma biçimi çok acımasızca ve acı vericidir. Ayrıca sırtlanlar, böcek ve yabani meyveler de yerler.
Büyük Kedilerle Yiyecek Mücadelesi
Belgesellerde çoğunlukla aslanın elinden avını alan sırtlanlar görürüz, oysa gerçekte durum tam tersidir. Sırtlan aslan ve leopardan çok daha küçüktür ve çoğu durumda avını aslana kaptırır. Esasında aslan da sırtlan gibi yarı yarıya leşçildir. Bu iki canlı da fırsatçıdır, av bulamadıklarında başkasının avını çalmakta hiç bir sakınca görmezler. Gücü yeten yetenedir.
Normal şartlarda aslanlar da sürü halinde avlanırlar ve avlarını sırtlanlara kolay kolay kaptırmazlar. Ancak, bazı durumlarda, aslanın yorgun, yaşlı, tek başına kalmış ya da tok olduğu kimi durumlarda, avını sırtlana kaptırabilir.
Sırtlanlar Kedilerle Akrabadır
Köpeğe benzemesine rağmen sırtlan, kedilere daha yakın akrabadır. Sırtlanın en yakın akrabaları mangoz ve fossalardır. (Fossa, Madagaskar’da yaşayan bir çeşit mangoz.)
Bazı Afrika Ülkelerinde Sırtlan Beslenir
Nadir olarak bazı Afrika ve Asya ülkelerinde bulunan yavru sırtlanlar alınıp beslenmektedir. Ancak, sırtlanlar evcilleşmezler ve iyi bir ev hayvanı olamazlar. Bu şekilde beslendikleri zaman aşırı derecede mutsuz ve huzursuz olurlar. Ağızlık takılmazsa sahiplerine ve çevrelerine zarar verirler. Takılan bu ağızlık yüzünden kürklerini yalayamaz, kendilerini temiz tutamazlar.
Avlanma becerilerinin kazanılması yıllar süren bir eğitim sonucunda mümkün olduğundan tutsak olarak tutulmuş sırtlanlar doğaya salındıklarında yaşayamaz ve ölürler. Bu yüzden yetişkin sırtlanların iğne ile öldürülmesi en iyisidir. Afrika’da sırtlanlara dair pek çok masal anlatılmakta; sıtlanların büyülü olduğuna, cadıların sırtlana binerek yolculuk yaptığına inanılmaktadır.
Peki Sırtlana en Yakın Akraba Olan Hayvan Hangisidir?
Cevap: Firavun Fareleri