Gülen Filozof kimdir sorusu, televizyon ekranlarının en çok izlenen yarışma programı olan Kim Milyoner Olmak İster’de soruldu. 12 soruyu doğru cevaplayan kişiye 1 milyon lira veren Kim Milyoner Olmak İster yarışmasında antik dönemde yaşamış olan ve Gülen Filozof olarak anılan düşünürün kim olduğu soruldu. İşte Gülen Filozof sorusu…
Antik dönemde alaycılığı ve neşeli kişiliği nedeniyle ”Gülen Filozof” lakabıyla anılan düşünür kimdir?

a) Seneca
b) Demokritos
c) Zenon
d) Diyojen

Cevap: Demokritos

GÜLEN FİLOZOF Demokritos Kimdir?

Demokritos Kuzey Yunanistan’da Abdera’da doğdu. Anaxogaras’tan 40 yaş küçüktü, Sokrates’ten 20 yıl kadar sonra öldü. Ön-Sokratik felsefeciler içinde en etkili olanlardan biriydi. Platon tarafından adından söz edilmese de, Aristoteles’ten büyük saygı gördü. Yaşamı konusunda çok az şey bilinmektedir. Babası Xerxes’in Asya’ya dönmekte olan ordusunun ağırlanmasına önemli katkılarda bulunduğu ve bunun üzerine Pers tekerkinin Abderalılara armağanlar verdiği ve Maguslar (Biliciler) bıraktığı söylenir. Diogenes Laertius’a göre Demokritos bu Maguslar tarafından gökbilim ve tanrıbilimde eğitilmiştir. Babasının ölümünden sonra servetinin 100 Taler kadar olduğu ve bu kadar parayı Mısır, İran ve Kızıl Deniz’e yolculuklarında tükettiği söylenir. Gezilerinden ülkesine döndükten sonra kardeşinden yardım gördü ve yurttaşları arasında büyük saygınlık kazandı. Leukippos’un yanısıra Anaxagoras ve Filolaus’un düşünceleri ile de tanışıktı, Leukippos’un öğrencisi oldu, ve Pisagorculuk konusunda bilgiliydi. Yolculukları sırasında Atina’ya uğramış olabilir ve Diogenes’e (Felsefecilerin Yaşamları, IX 36) göre şu sözler ona aittir: “Atina’ya geldiğimde hiç kimse beni tanımıyordu.”

Demokritos “Gülen Filozof” olarak bilinirdi ve Seneca onun halk arasında her zaman gülerek dolaştığını ve bununla insanların aptallıklarını küçümsemesini gösterdiğini söyler. Buna uygun olarak yurttaşları arasında “Alaycı” olarak bilinirdi. Öldüğünde yüz yaşının üzerinde olduğu söylenir.

Leukippos’un öğrencisi Demokritos, (M.Ö. 460 – 370) Sokrates’den sonra ölmüş olmasına rağmen, “Sokrates öncesi doğa filozofları”ndan sayılır. Hocasının ortaya attığı teoriyi büyük ölçüde geliştirerek ünlenmiştir. Parmenides’in temsil ettiği tekçilik (monism) ile Empedokles’in çokçuluğu (pluralism) karşısındaki aracılık girişimleri sonucu, “Atom veya bölünmeyen öz” teorisi ile ünlenmiştir. (Bazı kaynaklar Empedokles ve Anaksagoras’ı da “atomcular” sınıflandırmasının içine sokmaktadır. Bu görüş isabetli bir tespittir.)

sözcü