Gazete manşetleri gazetelerin en değerli yerleridir. Gazeteler en önem verdiği haberlere manşetlerinde yer verir. Gündem ise şehit haberlerini ele alıyor. Aynı zamanda gazete okumayı seven insanlar gazete manşetlerine büyük önem verir. Dikkat çekici bir başlık gazetelerin etkisini arttırabilir. Gazete manşetlerine haberimizden ulaşabilirsiniz. Gündem yoğun ve gazeteler haberlerini gazete manşetlerine taşıyorlar. Gündemde olup biten ne varsa gazete manşetlerinden öğrenebilirsiniz. İşte 2 Ağustos gazete manşetleri…
Gazete nedir?
Siyasi, iktisadi, sosyal konularda haber ve bilgi vermek, yorumlar yapmak için günlük veya belirli sürelerle çıkarılan yayın.
İnsanların çeşitli konulardaki gelişmelerden ve olaylardan haberdar olmak arzusu, tarihin çok eski çağlarına uzanır. Gazete, bu arzuyu yazılı olarak ve herkese açık bir şekilde takdim eden bir yayındır. Tarihte ilk olarak yazılı haber verme işine, Roma İmparatoru Julius Caesar tarafından tesis edilen ve mühim haberleri halka bildiren Acta Divrna isimli duvar ilanları ile başlandığı kabul edilir. Bunu merkezden taşradaki tanıdıklara yazılan, siyasi, ticari ve sosyal haberleri ihtiva eden günlük mektuplar takib etmiştir. Kanuni Sultan Süleyman zamanında vuku bulan Osmanlı-Venedik harpleri esnasında, Venedik hükümetinin emriyle yazılan ve memleketin muhtelif yerlerinde halka okunarak, harbin seyri hakkında bilgi veren, Venedik Mektupları’nı okuyan kimselere ödenen en küçük Venedik parası gazettadan bugünkü gazete kelimesi çıkmıştır. Türkiye’de uzun yıllar gazete karşılığı olarak ceride kelimesi kullanılmıştır.
Matbaanın keşfi ve matbaacılığın günlük iş hayatına girmesi, bugünkü manada gazetenin temeli olmuştur. Günümüz anlayışına uygun ilk gazete (Avisa, Relation Oder Zeitung) Strasburg’da 1609’da Alman diliyle yayınlanmıştır. İlk İngiliz Gazetesi The Weekly News From Italy and Germany (1622) Londra’da; ilk Fransız Gazetesi Gazette (1631)’de Pariste yayınlanmıştır. İtalya’da 1640, Polonya’da 1661, Rusya’da 1702, Amerika’da 1704, İspanya’da 1724 yıllarında ilk gazeteler çıkmıştır. Almanya’da yayınlanan Leipziger Zeitung (1660), İngiltere’de Daily Courant (1702), Fransa’da Journal de Paris (1777) ilk günlük gazetelerdir.
İlk zamanlar, yalnız çeşitli olaylarla ilgilenen ve bunları halka duyuran gazetelerin siyasi hüviyet kazanmaları İngiltere’de başlamış ve ilk başmakaleler 1704’te basılmıştır. Fransız İhtilali, Fransa ve Almanya’da ilk siyasi gazetelerin çıkmasına sebep olduğu gibi, siyasi haber ve yorumu da gazeteciğilin temel vasıfları arasına soktu. Bu tarihten itibaren çıkan gazetelerin tamamına yakını siyasidir.
Türkiye’de ilk gazeteler yabancılar tarafından çıkarılmıştır. Fransız Büyükelçiliği 1797’de İstanbul’da Gazette Française de Constantinople, İzmir’de 1824’te Charles Tricon Smyrnee ve Alexandre Black Spectateur Oriental isimli Fransızca gazeteleri çıkarmışlardır.
İlk Türk gazetesi Takvim-i Vekayi, 11 Kasım 1831’de Sultan İkinci Mahmud’un emriyle yayınlanmış, önceleri hem resmi, hem de özel haberlere yer verirken, daha sonra yalnız resmi haberleri yazarak Osmanlı Devletinin resmen ortadan kalkış tarihi olan 4 Kasım 1922 tarihinde son sayısını yayınlayarak kapanmıştır.
İlk özel Türk gazetesi, 1840 Ağustosunda William Churchill tarafından Ceride-i Havadis adıyla çıkarılmış, bunu Agah Efendinin 21.10.1860 tarihinde çıkardığı Tercüman-ı Ahval ve Şinasi’nin 27 Haziran 1862’de yayınladığı Tasvir-i Efkar gazeteleri takib etmiştir. İlk günlük Türk gazetesi ise; 1864’te Alfred Churchill tarafından Ruzname-i Ceride-i Havadis adıyla çıkarılmıştır.
Meşrutiyete doğru ve daha sonraki yıllarda her gün bir yenisi ortaya çıkan siyasi gruplarca çıkarılan, sayıları gittikçe artan o günlerin Türkiye gazeteleri arasında Hürriyet, Tercüman-ı Hakikat, Vakit, İbret en meşhurlarıdır. (Bkz. Basın)
Gazetecilik
ilk yıllarda tamamen meslek içinde öğrenilen bir sanatken bugün bütün dünyada gazetecilik meslek okulları bulunmaktadır. Ancak meslek içinden yetişme ve başka mesleklerden gazeteciliğe geçmek de halen revaçtadır.
Türkiye’de okullarda ilk gazetecilik eğitim ve öğretimi 1948 yılında Fehmi Yahya Tuna’nın İstanbul’da açtığı lise seviyesindeki gazetecilik okuluyla başlar. İlk resmi Gazetecilik Enstitüsü ise İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesine bağlı olarak 1950 yılında tedrisata başladı. 1965’te Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesine bağlı basın Yayın Yüksek Okulu, 1967’de Başkent Özel Yüksek Okulu, 1968’de İzmir Gazetecilik Özel Yüksek Okulu açıldı. Son yıllarda yeni açılan üniversitelere bağlı olarak çeşitli illerde gazetecilik okulları açıldı. İstanbul-Marmara Üniversitesine, Ankara-Gazi Üniversitesine, İzmir-9 Eylül Üniversitesine, Eskişehir-Anadolu Üniversitesine bağlı olarak Basın-Yayın Yüksek Okulları açıldı. Eskişehir Anadolu Üniversitesine bağlı olarak eğitim yapan okulun ismi iletişim Bilimleri Fakültesi olarak değiştirildi. Basın Yayın Yüksek Okulu ismi altında eğitim yapan Gazetecilik Okulları, 1991 yılından itibaren İletişim Bilimleri Fakültesi adı altında öğretim yapmaktadır.
Genel Gazetecilik Tabirleri
Abonman: Parasını peşin veya taksitle ödeyerek bir gazetenin her sayısının adresine gönderildiği kimse.
Manşet (Başyazı): Gazetenin görüşünü aksettiren yazı.
Bayii: Gazeteleri seyyar veya belli yerlerde satan kişi.
Fıkra: Günlük konuları gazetelerin belli köşelerinde kısaca ele alan yazı.
Foto muhabiri: Gazete için resim çeken kişi.
Haber: Gazetede yayınlanan günlük olayları bildiren yazı.
Muhabir: Haber toplayan ve yazan kişi.
Gazete küpürü: Bir gazeteden kesilmiş bir haberi veya makaleyi ihtiva eden bölüm.
Gazete kurucusu: Bir gazeteyi kuran, çıkaran kişi.
Sayfa sekreteri: Gazete sayfalarını hazırlayan kişi. Son gelişmelerle, sekreterya ve rassamlık işleri bilgisayarlarla hazırlanıp yapılmaktadır.
İlan: Özel ve resmi kişi ve kuruluşların gazetelerde yayınlanmasını ve karşıya duyurulmasını istedikleri özel yazılar.
Reklam: Özel ve resmi kişi ve kuruluşların müşteri toplamak gayesiyle hizmet ve mamullerini gazetelerde halka duyurmaları.
Sütun: Gazetede çeşitli genişlikteki satırların alt alta sıralanmasından meydana gelen blok. Sütunlar birbirinden dar boşluklar veya dik çizgilerle ayrılırlar.
Tefrika: Gazetenin belli bir yerinde bölüm bölüm ve devamlı yayınlanan roman, hikaye, hatıra, seri röportaj.