Kavalalı Mehmet Ali Paşanın oğlu olan 1813'te Mekk'yi isyancılardan kurtaran Aşık Esrarinin destanında övgüyle bahsettiği komutan kimdir?

Cevap: Tosun Paşa

Mekke'nin Osmanlı Devleti tarafından yeniden fethi (1813) Cidde'nin fethinden birkaç gün sonra gerçekleşti. İlk Suudi Devleti'nin 1,000 kişilik ordusu Mekke'de Ali ve Tosun Paşalar tarafından kuşatıldı ve yok edildi.

Osmanlı Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya havale ediyor

Kutsal topraklarda terörün hakim olması Hac yolunun uzun zaman kapalı kalması üzerine Osmanlı daha fazla Vehhabi tehdidini gözardı edemeyince hükümdar İkinci Mahmud, Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa'ya durumu havale eder. Paşa oğlu Tosun emrindeki bir orduyla 1812-1813 yılları arasında Mekke, Medine ve Taif’i Vehhâbilerden kurtardı. Bu sırada Suud bin Abdülaziz 1814’de ölmüş yerine de oğlu Abdullah geçmiştir.

Yakalanarak İstanbul'a getiriliyor ve idam ediliyor

Diğer taraftan Mısır ordusunun başına da Tosun Paşa’nın ölümü nedeniyle kardeşi İbrahim Paşa geçmiştir. İbrahim Paşa, Vahhabilerin başkenti Der’iye’yi kuşatır ve Nisan 1818’de ele geçirir. Abdullah bin Suud yakalanır. Önce Mısır’a oradan da gönderildiği 1820 yılının Şubat ayının ikinci haftasında İstanbul’da idam edilir.

Sultanın huzurunda kafası kesiliyor

Abdullah bin Suud'un kafası, Beyazıt Meydanı’nda Sultan Mahmud’un huzurunda Bostancıbaşı Halil Ağa’nın kılıcıyla kesilir. İdam başkentte sevinçle karşılanır. Suud'un başı Topkapı Sarayı'nın surlarında sergilenir. Abdullah bin Suud'un beraberinde yakalanan Vahhabi alimlerinden bir kısmı da idam edilir ve bunlar arasında Abdulvahhab’ın torunu Der’iye kadısı Süleyman bin Abdullah da vardır.